Na een jaar uitstel vond afgelopen weekend de tiende editie van de Kunstnacht plaats. Tijdens deze nacht openden veel culturele plekken hun deuren voor de Nijmegenaar. De bezoekers hadden de keuze uit 25 verschillende locaties verspreid door Nijmegen. De afstanden van de verschillende rondes waren allemaal op fietsafstand, waardoor de bezoeker rustig de tijd had om ze te bezoeken.
De kunstnacht begon bij de Vasim. Na een Corona-Check werden bandjes uitgedeeld, wat handig was, want deze kon men de rest van de avond gebruiken. Vervolgens gingen de bezoekers naar de eerste ronde.
Zachte stoffen en harde klanken
De eerste ronde vond plaats in een grote loods, genaamd de Smeltkroes. Deze toffe industriële omgeving werd door op de vloer geplaatste lampen belicht. De interesse van de bezoeker werd meteen gewekt door de mysterieuze sfeer die dit licht creëerde. Het eerste kunstwerk was een mobiel van pastel kleurige lappen stof. De kleuren waren een mooi contrast in de vooral witte en grijze ruimte.
Op de achtergrond klonken geluiden die het best met de woorden ‘machinaal’ en ‘onaangenaam’ konden worden omschreven. Ze waren afkomstig van twee elektrische gitaren aan de achterkant van de ruimte. De elektrische gitaren maakten niet-melodieuze geluiden, die lastig te plaatsen waren. Af en toe verdoofde de tonen die voor bijna ongemakkelijke stiltes zorgen.
Waar echter aan de ene kant de gitaarklanken afzwakten, zwollen deze aan de andere kant weer aan. Ze waren afkomstig van een vrouw in een houten huisje, die een voor een voorwerpen op een ijzeren plaat vallen. Deze geluiden waren net als de eerdere klanken onprettig en psychedelisch.
Een kakofonie aan geluiden
Ook buiten stond het geluid centraal. Op de kade, met een schitterend uitzicht over de Waal, stond de installatie van Jelle Mastenbroek. Waar er in de Smeltkroes een mechanische kakofonie klonk, klonken de vogel geluiden hier juist harmonieus. De zon ging onder en zorgde voor een roze gloed over de Vasim. Als je je ogen sloot, waande je jezelf in een oerwoud. Het was duidelijk dat ook over het uiterlijk van de installatie was nagedacht. De houten instrumenten waren esthetisch en strak.
In het centrum van deze geluidsinstallatie, stond een soort katheder. Het was de bedoeling dat de bezoeker daar zijn ID-Kaart op legde. De geluidsinstallatie zou dan op mystieke wijze de kaart scannen en deze gegevens omzetten in geluid. Het was indrukwekkend om te ervaren hoe op deze manier iedere ID-kaart een unieke geluiden combinatie kreeg. Daarnaast werd de bezoeker in de kunst betrokken door dit interactieve element.
Power of the collective
Dat laatste gebeurde ook in de bibliotheek. Het interactieve optreden was geproduceerd door het Afrika Museum. Het was ronduit vreemd om in de avond in de bieb te zijn, omdat deze er totaal anders uitzag. Zo zorgde een paars licht voor een aangename, verwelkomende sfeer. Ook rook het er anders. Voordat de bezoekers plaatsnamen op de stoelen, lieten ze namelijk met wierook hun negatieve energie achter zich. Nieuwsgierig namen de bezoekers plaats in een zaal die de Rituals qua geur kon overtreffen.
De show begon: voor het podium zat een vrouw met een witte sluier, helemaal voorovergebogen. Haar hoofd hield ze nagenoeg stil, maar haar borst begon hevig te schudden. Dit ging langzaam over in swingen en toen ze begon te klappen, klapte de hele zaal enthousiast mee. De vrouw begon aan een soort mantra: zij sprak een zin uit en de zaal sprak haar na. Steeds terugkerend was het zinnetje ‘Mijn stem heeft kracht’. Het was gaaf om in zo’n korte tijd zo’n verbondenheid te voelen met een zaal vol vreemde mensen en ‘the power of the collective’ te ervaren. Niet alleen werd de negatieve energie achtergelaten door wierook. Ook werd een teil gevuld met allerlei geurende flesjes en briefjes met positieve woorden, geschreven door het publiek. Aan het einde mocht iedereen een lekker geurend flesje meenemen, waar de positieve woorden in waren opgelost.
Verbinding met de natuur
De volgende act vond plaats in het Valkhof Museum. Bij de expositie ‘Rettet den Wald’ zetten kunstenaars van verschillende kunstvormen zich in voor de bedreigde natuur. In de eerste zaal waren verschillende kunstwerken te zien. Een daarvan sprong uit het oog: een beeld van een man die voort leek te groeien uit een boom. De wortels waren nog sterk en massief, maar de borst van de man was afgebrokkeld. De man leek zwak en aangetast, als een skelet. Het indrukwekkende beeld liet zien hoe de mens voortkomt uit de natuur, maar tegelijkertijd zijn verbinding met de natuur verliest.
In een andere zaal was een kunstwerk dat al via folders bekend was gemaakt: ‘Honderdduizenden bomen en een bos van draad’. Dit geborduurde bos van kunstenaar Sara Vrugt was indrukwekkend. Dit was een enorme spiraal, waarvan de muren gevormd werden door borduurwerk. Wie om het kunstwerk heen liep, zag het doek steeds meer gevuld worden met geborduurde vogels. Eenmaal binnen in het kunstwerk, volstrekte zich een bos met allerlei geborduurde bomen, planten en vogels.
Muziek tijdens de Kunstnacht
Naast alle vormen van beeldende kunst, waren er ook verschillende muziekoptredens. Bij het café van het Valkhof museum klonk muziek. De warme stem van MEAU, gepaard met twee gitaren vulden de ruimte. Juist deze simpele opzet maakte dat haar nummer ‘Afgesloten’ nog beter binnenkwam. MEAU heeft het unieke talent om heel persoonlijke verhalen zo over te brengen alsof je ze zelf hebt beleefd.
Daarnaast waren naast de bieb de groovy basloopjes van de FunkTrunk te horen. Onder de luifel van de bus stond Thomas Balvers, bedenker van the FunkTrunk, op vinyl zijn swingende tunes te draaien. Hij vertelde dat de FunkTrunk eigenlijk een uit de hand gelopen hobby is. Balvers verzamelde al platen, en werd vaak getipt door vrienden. Zijn grote verzameling aan platen was nu te horen op de Mariënburg. Het was gezellig druk, en men waande zich in een 80s film: iedereen danste zonder schaamte, zowel jong als oud. De FunkTrunk vormde een gezellige plek met ontzettend lekkere muziek. Met zijn funky nummers vormde het een goede afwisseling met de andere acts.
De muziek op de Waalkade was totaal anders: de househitjes van DJ Joost van Bellen waren al van ver te horen. Het leek sprekend op een festival. Studenten die bier haalden, baanden zich moeizaam een weg door de dansende menigte. De sfeer was euforisch. De handjes gingen in de lucht, terwijl de danseressen van Naaistreek het podium vulden. Wie even zijn ogen sloot, waande zich in Biddinghuizen in plaats van op de Kunstnacht Nijmegen. Gelukkig hoefde aan het eind van deze avond niemand op een lek luchtbedje te slapen.