Wat als je vredige studentenbestaan wordt verstoord door een inval van Nazi-Duitsland? En als je bent bevriend met de leider van het studentenverzet, die onvindbaar is en je hulp nodig heeft? Om dit verhaal te beleven zouden we eigenlijk terug moeten naar 1943, maar escaperoom ‘De Bezetting’ komt akelig dichtbij.
Het is dit jaar tachtig jaar geleden dat de universiteit haar deuren gedwongen sloot vanwege de oorlog. Vijf jaar geleden ontwierp ROX Escape Experience in samenspraak met historici van de Radboud Universiteit een escaperoom rondom dit verhaal. Het werd een replica van het studentenhuis van Jozef van Hövell, de leider van het Nijmeegse studentenverzet in de Tweede Wereldoorlog en destijds preses van Carolus Magnus. Recentelijk verhuisde de escaperoom van het Valkhof Museum naar de Vasim in Nijmegen-West. Op kleine aanpassingen na is het decor en de inhoud van De Bezetting hetzelfde gebleven: nog steeds begeven spelers zich voor 140 euro een uur in het studentenverzet van de Tweede Wereldoorlog.
Van schattig naar spannend
De escaperoom zit sinds kort verstopt in een oude fabriekshal, waardoor het vinden van de ingang aanvoelt als een eerste uitdaging. Eenmaal binnen is ROX Escape Experience op het eerste gezicht gelukkig geen plek waar je uit wil ontsnappen. De ontvangstruimte is namelijk een cafétje met vriendelijk personeel dat de tijd neemt om je te verwelkomen. De kleine omvang van het café, de kale muren en het uitzicht op een leeg parkeerterrein geven de ruimte iets kneuterigs. Wanneer de spelers worden begeleid naar de eerste kamer, waar een introductievideo speelt, voelt het echter allemaal niet meer zo gemoedelijk.
De geschiedenis binnenvallen
De spelers blijken in 1943 te zijn beland: Nijmegen is bezet door de Duitsers. Alle studenten worden verplicht een loyaliteitsverklaring aan de Duitse bezetters te ondertekenen. Doen ze dat niet, dan mogen ze niet meer studeren en moeten ze onderduiken. Na de introductievideo komt een man binnenstormen. ‘Vrienden van Jozef?’ vraagt hij gehaast. De man, die een huisgenoot van Jozef speelt, vertelt de spelers dat ze de verdwenen verzetsleider moeten helpen door een bepaald document te zoeken. Hijzelf houdt de wacht voor het geval dat de Duitsers binnenvallen.
Door de paniek van de huisgenoot van Jozef is de spanning al vanaf het eerste moment voelbaar.
De bezoekers worden naar een kleine hal in het studentenhuis gestuurd, waar het puzzelen echt kan beginnen. Door de paniek van de huisgenoot van Jozef is de spanning al vanaf het eerste moment voelbaar. Op de achtergrond zijn afwisselend onheilspellende muziek en aan de Nijmeegse student gerichte toespraken van Radio Oranje te horen. Het zijn dreigende berichten over de tijd die over is tot de Duitsers binnenvallen. Ze voeren de tijdsdruk flink op, waarmee de al volop aanwezige spanning wordt versterkt.
In de voetsporen van het verzet
Dat dit verhaal zich tachtig jaar terug daadwerkelijk op deze manier afspeelde, maakt de escaperoom intrigerend. Met veel oog voor detail is het studentenhuis zo waarheidsgetrouw mogelijk nagebouwd. Zo staat de boekenkast vol versleten wetboeken, want Jozef studeerde rechten, en staan er een ouderwetse radio en draaischijftelefoon die echt functioneren. Daarnaast krijgen spelers aan het begin van het spel hetzelfde dilemma voorgeschoteld als studenten destijds kregen: gaan ze de loyaliteitsverklaring tekenen of niet? Dit alles zorgt ervoor dat spelers volledig in de huid kruipen van studenten in het verzet.
Onthulling na onthulling
Op zoek naar meer aanwijzingen worden de deelnemers telkens weer verrast met de onthulling van nieuwe speelruimtes. Dit motiveert om verder te puzzelen en nieuwe kamers te ontgrendelen. Naast variatie in speelruimtes is er ook een goede afwisseling tussen puzzels oplossen en zoeken naar de benodigde informatie of voorwerpen. De uitdagende opdrachten vragen om creatieve oplossingen en goede samenwerking van het team, waardoor iedereen zijn hoofd erbij houdt.
Wie een beetje zuurverdiend studentenloon wil overhouden, is beter af in een groot team.
Je salaris wegspelen
Het spelen van De Bezetting mag helaas wel wat kosten: voor maar liefst 140 euro kun je er met drie tot zes spelers terecht. Dat de escaperoom van hoge kwaliteit is, neemt niet weg dat dit een flinke smak is voor een uur puzzelen. De prijs blijft voor elk aantal spelers hetzelfde: waar je met zijn drieën bijna vijftig euro per persoon betaalt, is dat voor zes personen dus de helft daarvan. Wie nog een beetje zuurverdiend studentenloon of lening wil overhouden, is dus beter af in een groot team.
De gevarieerde puzzels en het realistische decor van De Bezetting ondersteunen het historische verhaal dat de escaperoom vertelt. Ondanks het hoge bedrag dat de bezoekers voor de escaperoom moeten neertellen, is de levensechte ervaring van een spel met indrukwekkend decor, een stukje acteerwerk en een interessant, waargebeurd verhaal het zeker waard. Er blijft niet alleen een bijzondere herinnering over, maar ook een verfijnder bewustzijn over hoe het er in Nijmegen aan toe ging anno 1943.
Wil je meer recensies van evenementen in Nijmegen lezen? Je vindt ze hier.