Home CultuurANS kijkt ANS kijkt: Don’t look up (2021) – ★★

ANS kijkt: Don’t look up (2021) – ★★

door Freek van Til

Over precies zes maanden en veertien dagen slaat een zojuist ontdekte komeet in op de aarde. Ondertussen vormen twee gedreven astronomen de frontlinie tegen een samenleving die niet langer lijkt te kunnen reageren op harde feiten. De actuele boodschap van Don’t Look Up is evident, maar de uitvoering laat te wensen over. 

Don’t Look Up speelt zich af in de huidige tijd van politiek en sociaal gesteggel, waarin Kate Dibiasky, gespeeld door Jennifer Lawrence, een komeet ontdekt. Collega Dr. Mindy, gespeeld door Leonardo DiCaprio, concludeert met zijn berekeningen dat de komeet de aarde zal verwoesten bij inslag. De bal begint direct te rollen en de Amerikaanse president Orlean (Meryl Streep) wordt geïnformeerd, zodat een strijdplan op tafel kan komen. Zij heeft echter andere zaken aan haar hoofd, zoals aankomende verkiezingen en een seksschandaal. Hierdoor antwoordt ze resoluut met het credo: ‘Sit tight and assess.’ Dit leidt tot enorme verbazing bij de astronomen die vervolgens hun heil zoeken bij de media om de mensheid te waarschuwen voor wat er gaat gebeuren. Tot frustrerends aan toe worden zij in een bizar tv-tafereel totaal niet serieus genomen en dit draagt verder bij aan de toenemende perplexiteit bij de astronomen. Hiermee wordt voor de kijker al gauw duidelijk dat de film op satirische wijze kritiek geeft op de huidige sensatie-gedreven, egocentrische samenleving die weinig oren heeft naar de wetenschap.

Ridiculiteit ten top

Het is natuurlijk ronduit belachelijk dat twee wetenschappers met harde feiten door het hoogste ambt van een land worden weggelachen omdat het nu niet goed uitkomt. Dat zij vervolgens geen plek in de media krijgen, is eveneens absurd. In deze segmenten lijkt de regisseur een duidelijk punt te willen maken dat de mensheid door afleiding van een mediacircus niet langer realistisch kan reageren op aanstormende waarheden. De media lijken hun onwetende publiek op een sussende manier te willen vermaken en zodoende bij te dragen aan het gebrek aan vertrouwen in de wetenschap. Met als gevolg dat mensen niet de kans krijgen om zich te richten op een vroege, maar zekere dood. 

De boodschap wordt uitstekend gebracht door een hele lijst aan geweldige acteurs van uitzonderlijk hoog niveau. Meryl Streep acteert fantastisch als krankzinnige Trumpiaanse president en Jonah Hill als haar denigrerende zoon. Daarnaast is Cate Blanchett als knotsgekke tv-presentator hilarisch en Mark Rylances scherpe persiflage op het mogelijke gevaar dat achter techgiganten als Jeff Bezos en Elon Musk schuilt, zet aan tot denken. Zonder de acteurs, en de manier waarop zij hun personages feilloos tot leven brengen, zou de film echter als een kaartenhuis instorten door een chaotisch plot dat sturing mist. 

De regisseur verliest focus door hevig te leunen op karikaturen van de werkelijkheid.

Geloofwaardigheid in het geding

Weinig in deze film kan worden geschaard onder geloofwaardig en er wordt voornamelijk absurditeit ingezet om de kijker verontwaardigd na te laten denken over hetgeen zich in de wereld afspeelt. Helaas verliest de regisseur focus door hevig te leunen op karikaturen van de werkelijkheid, zoals een over-de-top president die op geen enkele manier realistisch handelt. Het had de film beter gedaan als de president adequaat had gereageerd op het aankomende gevaar, en zich pas vervolgens had laten verleiden tot andere ideeën door de techgigant à-la Musk vanwege de kostbare aanwezige stoffen op de komeet. De film verliest al vorderend alsmaar meer de satirische en sociaal-kritische invalshoek op een samenleving die niet langer lijkt te vertrouwen in de wetenschap en hun kennis baseert op populistische tv-shows. Deze satirische kern raakt verdere focus kwijt door onnodige uitstapjes van verschillende personages, zoals de media-avonturen van de nerveuze, huiselijke Dr. Mindy en het toevoegen van overbodige karakters.

De aanstaande wereldramp die door een komeet wordt vertolkt, toont veel overeenkomsten met die van klimaatverandering en de recentelijke pandemie. Ook in deze crisissen is sprake van trage respons van zowel politiek als samenleving en worden duidelijke signalen van wetenschappers gebagatelliseerd. Alhoewel de film deze opmerkelijkheden uit de huidige samenleving aardig weet te vertalen naar een fictief scenario, gaat het de kern uit de weg door er te veel een karikatuur van te maken. De mensheid reageert traag op het soms onzichtbare veranderende klimaat. Het kan worden betwijfeld of op een zichtbare aanstormende komeet eveneens zo wordt gereageerd. 

Laat een reactie achter

Gerelateerde artikelen