In de bioscoop, op de campus computers en voor de uitzending van het NOS sportjournaal, werkelijk overal komt de nieuwe reclame van de Radboud Universiteit (RU) voorbij. Jammer, met de antropocentrische ‘is ook de mens een bedreigde soort?’ maakt de universiteit namelijk een flinke uitglijder. Dat dit ckv project dan toch op één ster kan rekenen ligt volledig aan de schattige baby.
Je zit rustig op de bank naar het NOS sportjournaal te kijken, want wie doet dat nu niet, en dan gebeurt het. De televisie vult zich met een beeld van een verbrandend regenwoud gevolgd door rokende fabrieksschoorstenen, een zee doordrenkt met olie, afbrekende ijsschotsen, palmen gebogen onder hevige wind en een verdorde aarde. Hoewel de beelden een mooie aanzet vormen voor een existentiële crisis zijn het de vergezellende teksten die hem werkelijk veroorzaken: ‘We bedreigen hun voedselbronnen, we bedreigen hun ecosystemen, we bedreigen hun habitat, we bedreigen hun overlevingskansen’. Je plaatst jezelf in foetushouding en dan vindt de tweede ommezwaai plaats: een kleine baby met de tekst ‘is ook de mens een bedreigde soort?’ Deze laatste zin is de titel van de nieuwe Radboud ‘Je bent nodig’ reclame. Daarmee slaat de universiteit flink de -in het tropisch regenwoud gekapte- plank mis.
Dat de Radboud een reclame maakt over milieu- en klimaatproblematiek is op zichzelf een mooi en sterk gebaar. Helaas is de groene blik van de universiteit vervuild met antropocentrisme. Dat wordt veroorzaakt door het schrijnende verschil tussen beeld en tekst. Het lijkt door de tekst wel alsof het in principe niet zoveel uitmaakt dat de bossen in de fik staan, de zee vervuilt is en het poolijs smelt, de reclame draait namelijk volledig om één zaak: het overleven van de mens. Dit antropocentrische beeld is enigszins gedateerd – zo wordt ook onderwezen op de Radboud- omdat het suggereert dat de natuur lauter in dienst van de mens staat en die daar zelf geen deel van is. Dit houdt geen rekening met ecosystemen, voedselketens, samenlevingsverbanden en, noem bijvoorbeeld, dierenrechten. Het toeval wil dat er in de reclame geen enkel ander dier getoond wordt.
Dat de RU toont dat de mens zonder acties uit gaat sterven schept de verwachting dat de universiteit zelf grote daden gaat verrichten. Op de aan de reclame gekoppelde site blijkt echter dat de verwachting niet echt uitkomt. Studenten en medewerkers kunnen cursussen volgen over duurzaamheid [Let op: sommige cursussen hebben ingangseisen!] of een eenmalige seminar bijwonen. Dat een geschiedenisstudent weet hoe het milieu van invloed was op de Middeleeuwse Midden-Oosterse irrigatie is mooi, maar misschien is het tijd dat de Radboud een grotere stap zet en als eerste universiteit in Nederland de klimaat-noodtoestand uitroept. Dan zet het instituut werkelijk een stap en geeft een groot beeld af aan de politiek. Die verrichten de echte acties en als we deze reclame en de schattige baby mogen geloven zijn we daar wel aan toe.