Het college van bestuur (CvB) van de Radboud Universiteit (RU) heeft er voorlopig voor gekozen om de samenwerking op instellingsniveau met Hebrew University of Jerusalem en Tel Aviv University op te schorten. Het betreft een voorgenomen beslissing: vanmiddag wordt het besproken met de centrale medezeggenschap, die adviesrecht heeft op het besluit.
Het besluit, gepubliceerd op de website, komt na maandenlang wikken en wegen tot stand. Anderhalve maand geleden kwam de Adviescommissie Samenwerkingsverbanden met het advies om de samenwerkingen met Hebrew University of Jerusalem en Tel Aviv University op institutioneel niveau op te schorten. Desondanks liet het advies een jaar op zich wachten. Het college voelde zich genoodzaakt om eerst input te verzamelen voordat zij een definitief besluit zou nemen, met behulp van interactieve Wooclaps en het organiseren van een centrale bijeenkomst voor studenten en medewerkers.
Schuldig aan ernstige mensenrechtenschendingen
Het rapport van de commissie, dat zich moest buigen over de omstreden banden tussen de RU en de twee Israëlische universiteiten, concludeerde eerder op basis van verschillende juridische documenten en andere nationale en internationale afspraken, dat Hebrew University of Jerusalem en Tel Aviv University ‘direct en specifiek bijdragen aan ernstige en systematische mensenrechtenschendingen en daarbij mogelijk wetenschappelijke integriteit schenden’. Ze constateerden een diepe verbondenheid tussen de universiteiten, het leger, de wapenindustrie en veiligheidsdiensten van Israël.
Het CvB besluit nu dus de banden op instellingsbreed niveau op te schorten, evenals facultaire samenwerkingen. Naast deze universiteitsbrede, institutionele samenwerkingsverbanden, is er ook de kwestie van multilaterale consortia en individuele wetenschappelijke samenwerkingen. Samenwerkingen op individueel niveau vallen namelijk buiten het door de adviescommissie gegeven kader, die ze zullen aanvullen met een richtlijn voor dat type van samenwerking. Al roept het bestuur medewerkers wel op ‘de waarden en normen van de universiteit te volgen’ en dus te handelen in de geest van het advies dat is uitgebracht. Multilaterale samenwerkingen, waar meerdere universiteiten, waaronder de twee Israëlische instellingen aan meedoen, kunnen voorlopig nog doorgaan onder deze gegeven richtlijnen. Dat er geen nieuwe samenwerkingen worden aangegaan, zolang er niet voldaan kan worden aan bepaalde voorwaarden, die moeten garanderen dat de RU niet bijdraagt aan mensenrechtenschendingen, staat in ieder geval buiten kijf.
Teleurgestelde reactie
Verschillende soorten samenwerkingsverbanden tussen de RU en de twee Israëlische universiteiten blijven dus bestaan. Sjoerd Nefs, secretaris bij Studentenvakbond AKKU geeft aan diep teleurgesteld te zijn over het besluit: ‘Het CvB heeft het minimale gedaan door enkele, institutionele banden op termijn te bevriezen. Als het CvB een consequente positie tegenover mensenrechtenschendingen wil innemen, moeten zij de genocide erkennen en alle banden, en zeker ook de multilaterale banden, zoals bij Horizon2020 (onderzoeksproject tussen verschillende Israëlische en Europese universiteiten en de EU red.), verbreken.’ Nefs geeft tevens aan dat ze door zullen gaan met actievoeren tegen het beleid van het CvB, waarbij de gebeurtenissen van 7 mei niet los gezien kunnen worden van het besluit van vandaag. ‘Afgelopen woensdag was een genadeslag in ons vertrouwen in het CvB. Het geweld naar studenten toe valt samen met het besluit om die banden niet consequent te verbreken. Wij, de studenten, zullen doorgaan totdat alle banden verbroken worden en de genocide wordt erkend door dit college.’
Advies medezeggenschap
Vandaag om 13.30 vindt een Universitair Gezamenlijke Vergadering (UGV) plaats samen met de Ondernemersraad en de Universitaire Studentenraad, waarin dit voorlopige besluit ook als agendapunt zal worden besproken. De centrale medezeggenschap heeft adviesrecht op het besluit, maar dit adviesrecht betekent niet dat de universiteit ook verplicht is om dit advies op te volgen.
Het is dus nog maar de vraag wat het besluit precies gaat veranderen en hoe het CvB het verbreken van de banden op instellingsniveau zal vormgeven. De uitwisselingsprogramma’s met studenten van de twee Israëlische universiteiten waren bijvoorbeeld al gestopt, vanwege het negatieve reisadvies vanuit de overheid. Daarnaast blijven multilaterale samenwerkingsprojecten tussen de universiteiten bestaan, omdat deze volgens de universiteit ‘uiterst complex zijn en per geval moeten worden beoordeeld’. Ook moet er worden gewacht op eventuele richtlijnen voor individuele samenwerking.