Vorige maand promoveerde Nella Geurts aan de Radboud Universiteit (RU). Haar onderzoek gaat over de integratieparadox: hoogopgeleide migranten voelen zich minder verbonden met Nederland dan laagopgeleiden. Ook op de universiteit speelt de integratieparadox.
Migranten met een hogere sociaaleconomische positie voelen zich minder verbonden met Nederland dan migranten met een lagere positie. Dit gaat in tegen de verwachtingen op basis van eerder onderzoek. Deze integratieparadox speelt ook op de Nederlandse universiteiten onder internationale studenten. ‘Ik heb dit gemerkt tijdens de interviews die ik hield met studenten en medewerkers van universiteiten’, vertelt Geurts. ‘In hoeverre de paradox plaatsvindt, hangt onder andere af van de mate waarin een opleiding of vakgroep internationaal is ingericht’, vervolgt ze.
Uitsluiting en hoge verwachtingen
Een van de verklaringen voor het bestaan van de paradox is sociale uitsluiting. ‘Deze uitsluiting komt van verschillende groepen’, stelt Geurts. ‘Hoogopgeleide migranten komen over het algemeen in aanraking met meer verschillende groepen. Hierdoor voelen ze zich vaker buitengesloten en voelen ze zich minder verbonden met Nederland’, legt ze uit. Ook op de universiteit is sprake van impliciete uitsluiting. Als voorbeeld geeft Geurts de nieuwsbrief van de RU: ‘Hoewel deze in zowel het Nederlands als Engels wordt geschreven, is de Engelse nieuwsbrief niet even uitgebreid als de Nederlandse.’
Een tweede verklaring gaat over de verwachtingen van een land. ‘Migranten met een hogere positie hebben vaak meer verwachtingen van Nederland’, benoemt de onderzoeker. ‘Nederland staat bekend als een tolerant land dat open staat voor nieuwkomers. Als dat niet zo blijkt te zijn, leidt dat tot teleurstelling’, vertelt Geurts. Het gevolg hiervan is dat migranten zich minder thuis voelen in Nederland.
Integreren in een veilige bubbel
Geurts vertelt dat veel migranten, waaronder internationale studenten, haar lieten weten dat ze het jammer vinden dat ze zich weinig verbonden voelen met Nederland. ‘Waar de overheid zich inzet om ook hogeropgeleiden goed te laten integreren in Nederland, kan ook de RU daar indirect een bijdrage aan leveren’, zegt ze. Geurts geeft het voorbeeld dat er veel aanspreekpunten zijn in zowel het Nederlands als Engels. ‘Vooral open communicatie en bewustzijn kunnen een groot verschil maken’, voegt ze toe.
Er zijn ook migranten die zich wel thuis voelen op de universiteit, maar daarbuiten niet. ‘De universiteit is een veilige bubbel, wat een goede zaak kan zijn’, vertelt de onderzoeker. Toch lijkt het haar goed als de universiteit zich meer bewust is van de dingen die buiten de campus gebeuren en daar met een open houding aandachtig naar luistert. ‘Ervaringen met uitsluiting kunnen immers de prestaties en mogelijkheden op de universiteit beïnvloeden’, legt Geurts uit.
Ben je benieuwd naar andere wetenschapsartikelen? Deze lees je hier.