De student heeft het maar druk: studeren, sporten, spacen op feesten en dikwijls een bijbaan. Het hoofd koel houden in dit stressvolle bestaan met zijn onzekere toekomst is nog niet zo makkelijk. Dankzij de praktische wijsheden van de Romeinse Keizer Marcus Aurelius behoudt Pablo Vinkenoog zijn zelfbeheersing, zelfs in de meest hachelijke momenten.
‘Hoe hoog is een ziel die op het gewenste ogenblik bereid is het lichaam te verlaten en op te houden te bestaan.’ – Marcus Aurelius, boek 11: citaat 3
Het grasveld was bezaaid met vogelveren toen de ochtendschemer over de achtertuin viel. Binnenshuis daalde mijn vader zachtjes de trap naar de woonkamer af. In de hoek van de ruimte lag een vrouw op een bed. Met haar ogen gesloten en haar handen dichtgevouwen, was zij in stilte gehuld. Een lange tijd bekeek mijn vader haar, waarna hij zijn blik afwendde en naar de serre liep. Al peinzend bezag hij daar de achtertuin en een vreedzame glimlach vormde op zijn gezicht. De veren deden hem kalmeren. Zijn moeder had haar engelenvleugels meer dan wie dan ook verdiend.
Nadat de dokters mijn oma ongeneeslijk ziek verklaarden, was de familie constant bij haar. Tot het bittere eind speelden we spelletjes, luisterden we muziek en zongen we liedjes alsof er niets aan de hand was. In het midden van de woonkamer sierden tientallen kaarten en brieven de onderkant van de wenteltrap, waarin de afzenders mijn oma bedankten voor haar warmte, zachtmoedigheid en luisterend oor. Zelf vond ze dat we het vrolijk moesten afsluiten, zodat ze op zijn minst gelukkig heenging.
Aurelius vergelijkt de loop van een mensenleven met een wachter die zijn post bewaakt. Wanneer de dood hem beveelt zijn post te verlaten, doet de wachter dat zonder protest. De angst voor de dood moet men van zich afschudden, omdat sterven buiten de eigen controle ligt. Bovendien dienen wij, aldus Aurelius, ervan bewust te blijven dat het bestaan altijd onverwacht kan eindigen. Ieder moment moet daarom worden beleefd alsof het ons laatste is, zodat men aan het einde oprecht kan zeggen alles eruit te hebben gehaald.
Persoonlijk boezemt de dood mij angst in, maar aan het einde wil ik, net als mijn oma, in een gelukkige toestand het leven afsluiten. Zij verliet haar post zonder protest. Het was de ziekte die haar duidelijk maakte dat het tijd was om te gaan. Haar overlijden kwam daardoor niet onverwachts. Desondanks was het voor mij een groot verdriet, waar ik meer dan een jaar voor nodig had om overheen te komen. Oma’s uitstrooiing op het strand markeerde daarin het duidelijke einde. Naar mijn mening hebben wij daarmee voor de best mogelijke afsluiting gekozen, want mijn oma bevindt zich tegenwoordig overal. Sindsdien geloof ik dan ook dat haar engelenvleugels de aardbol omvatten en zij bij het aanzwellen van de wind aan de ritselende bladeren voorbij zweeft.
1 Reactie
mooi stuk, gecondoleerd