G. J. Wood (pseudoniem) is een tweedejaars student die het liefst breekt met de bestaande studentikoze en universitaire tradities. Hij schrijft zijn ontsteltenis van zich af in de vorm van een studentkritisch stukje proza, dat zelden onomstreden blijft.
Studenten lijken sociale wezens: ze zijn dikwijls lid van verenigingen, wonen vaak samen in studentenhuizen en er zijn vele ontmoetingsgelegenheden met leeftijdsgenoten op de campus. Kortom, je zou verwachten dat studenten een rijk sociaal leven hebben. Toch geeft 80 procent van de studenten in de landelijke Monitor Mentale gezondheid aan zich regelmatig eenzaam te voelen. De oorzaak van deze eenzaamheidsgevoelens is ongelukkigerwijze de student zelf.
Dat de student haar eigen eenzaamheid teweegbrengt observeer ik werkelijk overal. In de collegezalen zit iedereen afgezonderd van elkaar. Drie lege schoolbankjes tussen jou en een onbekende is een veilige manier om nieuw contact te vermijden. De plekken direct naast jou zijn gereserveerd voor de paar ‘studiekenissen’ waarvan je eerlijkheidshalve niet alle namen kent. Zodoende ontstaan er slierten van studenten in de collegezalen die nimmer met elkander in contact komen. Twee rijen die elkaar niet kennen worden keurig gescheiden met behulp van lege bankjes.
We zijn door Netflix in staat gesteld om onze vrije tijd geheel in afzondering te besteden.
Na afloop van het college vraagt niemand hoe het met de ander gaat. Neen, zoals het de student betaamd wordt alleen de stof nog even nabesproken. De gezelligheid opzoeken? Welnee, ze pakken zo snel mogelijk bus tien richting huis. Eindelijk bevrijd van die leeftijdsgenoten om ons heen! Thuis aangekomen zijn we door YouTube en Netflix in staat gesteld om onze vrije tijd geheel in afzondering te besteden. In de loop der jaren is het aantal vrijetijdsbestedingsmogelijkheden die je individueel kunt ondernemen vele malen sneller toegenomen dan de sociale mogelijkheden. Hierdoor is de student steeds minder gedwongen tot een vorm van sociale vrijetijdsbesteding. Vele studenten verkiezen alone-time boven de sociale vrijetijdsbesteding waarmee de student haar eigen eenzaamheid faciliteert.
De student swipet op Tinder in de hoop leuk gevonden te worden en scrolt, liked en reageert op Instagram om toch de illusie van socialiteit op te wekken. Tegelijkertijd zorgt deze oppervlakkige, gemakkelijke en snelle indirecte manier van ’sociaal’ zijn voor een diepe leegte, onvrede en eenzaamheid. Een dergelijke diep tragische analyse doet denken aan een algehele ziekelijke studentencultuur die eenzaamheid baart.
Samenvattend, de student ontwijkt sociale interactie in de collegezalen en op de campus. Dergelijk ontwijkingsgedrag past één-op-één binnen het plaatje van een sociale-angststoornis. De studentencultuur in haar geheel diagnosticeer ik dan ook met deze psychopathologie. En net zoals de psychologie ons leert kan alleen de patiënt zelf een verandering teweeg brengen. Mijd dus sociale media, zeg Netflix vaarwel en neem afstand van oppervlakkigheid en het individualisme. Doe het om de studentencultuur in haar geheel te genezen!
Deze column verscheen eerder in ANS-krant 9.