Dat er een kloof is tussen de Universitaire Studentenraad (USR) en studenten, is al langer bekend. De student is niet op de hoogte of geïnteresseerd in wat er gebeurt in de medezeggenschap. Communicatie om dit te bewerkstelligen was al ondermaats en in de coronacrisis is deze er niet beter op geworden. De USR zou actiever moeten communiceren naar studenten om de kloof te dichten.
De USR, oftewel de studentenmedezeggenschap op centraal niveau, representeert alle studenten aan de Radboud Universiteit (RU) bij belangrijke beslissingen die aan de universiteit worden genomen. In een onderzoek van de Volkskrant, dat dateert uit 2016, werd al bekend dat studenten in heel Nederland niet geïnteresseerd zijn in de medezeggenschapspartijen van hun universiteit. De verkiezingsopkomst aan de RU lag in 2019 op ongeveer 36%, maar daalde in de stemming na de coronacrisis naar een magere 26%. De kloof was er dus al en deze wordt er in coronatijden niet beter op. Studenten voelen zich niet geroepen om input te geven. ‘Het is een feit dat er een kloof is tussen studenten en medezeggenschap’, vertelt Rick Spierings, vicevoorzitter van de USR. Veel studenten weten niet eens wat de USR voor hen doet en dit probleem heeft onder andere zijn wortels bij de raad zelf. Communicatie vanuit de medezeggenschap over hun plannen en vergaderingen is slecht en schaars.
Uit de weinige communicatie-output die we zien valt op te maken dat dit de USR koud laat. Zeker in coronatijden zou dit beter moeten zijn. Activiteiten om ook de niet-actieve studenten te betrekken, zoals de campusronde, werden logischerwijs van tafel geveegd, maar er kwam onvoldoende vervanging voor. Qua informatievoorziening is de USR transparant: je kan alles online vinden. Op het gebied van laagdrempelige en actieve communicatie schieten ze echter tekort. De USR heeft op Instagram, naar eigen zeggen hun belangrijkste sociale medium voor communicatie, sinds begin november slechts tien posts geplaatst. Op hun verhaal plaatsen ze weinig inhoudelijke informatie. Deze zaken zijn illustratief voor hun houding ten opzichte van communicatie. Om zowel nu als na de coronacrisis alle studenten te bereiken, zou de medezeggenschap zowel face-to-face als online actiever en laagdrempeliger moeten communiceren.
Als de USR vaker simpele berichtjes deelt, springt ze meer in het studentenoog.
Ver-van-je-bed-show
Hoewel er dus bar weinig wordt geplaatst, zijn sociale media volgens Spierings zelf wel de belangrijkste communicatiemiddelen om studenten te bereiken. Peter van Aelst, hoogleraar Politieke communicatie, beaamt waarom het belangrijk is om sociale media goed te gebruiken: ‘Studentenpartijen zitten helemaal in de materie. De gewone student vindt het echter een ver-van-zijn-bed-show.’ Hij noemt dat het belangrijk is om de informatie van de medezeggenschap behapbaarder voor studenten te maken. Notulen en vergaderingen staan bijvoorbeeld wel op de website van de USR, maar zijn veel te ingewikkeld. Korte, simpele berichtjes, zoals op Instagram, zijn ideaal om de updates van de USR gemakkelijk begrijpbaar te maken voor de gewone student. Zodoende kan deze de updates gewoon via zijn of haar mobieltje vanuit bed lezen. Als de USR dit vaker doet dan nu springt ze bovendien meer in het studentenoog. Ze moet hierin niet te laks zijn, want hoe moeilijk is het nou om bij iedere vergadering een korte update te plaatsen?
Zodra de verkiezingen voorbij zijn, trekken de medezeggenschappers zich terug.
Communicatieconsequenties
Los van sociale media ontbreekt er überhaupt enige doorlopende en inhoudelijke communicatiestrategie, zo blijkt uit de partijprogramma’s door de jaren heen. Het ene jaar heeft asap een plan om de communicatie richting studenten te verbeteren en het andere jaar AKKUraatd. Deze studentenpartijen vormen een coalitie in de medezeggenschap en zouden op dit punt dus samen kunnen werken en een gezamenlijke consequente communicatiestrategie op kunnen stellen. Dit zou dan de taak kunnen zijn van de nu slecht functionerende PR-commissie van de USR. Als die vervolgens een actief communicatiebeleid voert, komt iedere lichting studenten te weten wat hun vertegenwoordigers eigenlijk voor hen proberen te doen. Dat zou al reden genoeg moeten zijn om ieder jaar te blijven informeren en met determinatie een communicatiestrategie uit te voeren.
Doelgericht punten scoren
Participatie van studenten is een probleem dat nog moet worden opgelost om het gapende gat met hun vertegenwoordigers te dichten. Van Aelst zegt dat korte, krachtige boodschappen zoals die op Instagram kunnen worden geplaatst een goed middel zijn om studenten aan te zetten tot actie. Dit kunnen ze bijvoorbeeld doen door hun mening te delen of een enquête in te vullen. Via laagdrempelige kanalen kan de USR dit zelf beter gaan bewerkstelligen, aldus Van Aelst: ‘Richt je daar op één punt en dan blijken mensen nog wel te willen participeren. Je wordt als student dan namelijk niet verwacht om over alles een mening te hebben.’ De partijen in de USR schijnen alleen tijdens verkiezingen te weten hoe je dit goed doet, zij het fysiek. Dan staan ze opeens op elke hoek van de straat nietsvermoedende passanten aan te spreken met hun heldere en eenduidige punten. Zodra de verkiezingen voorbij zijn, trekken de medezeggenschappers zich echter grotendeels terug in hun bubbel en moeten studenten ze zelf maar benaderen. Communiceer de USR-punten ook buiten de verkiezingen en zorg dat het dan net zo onvermijdelijk is om ervan op de hoogte te zijn.
Het is zaak dat de USR communicatie richting haar publiek op nummer één zet.
Het speelveld
De USR wijt de nalatigheid bij het dichten van de kloof met name aan het drukke speelveld waarin bovendien jaarlijks weer nieuwe onderwerpen op de agenda staan. ‘Er zijn ieder jaar weer andere dermate belangrijke punten waar de focus op ligt. Dit jaar is dat corona’, zegt Jasper van Ulsen, fractievoorzitter van asap. Vicevoorzitter Spierings noemt daarnaast ook de enorme druk die op de partijleden ligt om altijd op de hoogte te zijn van alle dossiers die vaak plots dringende aandacht nodig hebben. Dit eist veel tijd op waardoor er volgens hem minder overblijft voor continue projecten als het dichten van de kloof. Spierings concludeert met spijt: ‘We worden ingehaald door de realiteit.’
Je daar bij neerleggen, zou echter geen optie mogen zijn. De naam ‘Universitaire Studentenraad’ verklapt eigenlijk al waarom. De USR ontleent haar bestaansrecht aan het feit dat zij de studenten van de RU vertegenwoordigt in de Gemeenschappelijk Vergaderingen met het universiteitsbestuur. Dat wil zeggen: alle studenten. Het is daarom zaak dat zij te allen tijde communicatie richting haar publiek op nummer één zet. Zo kunnen studenten met een handjevol klikjes een mening over beleid vormen. Wordt dat actief gestimuleerd, dan zal men zich automatisch meer betrokken voelen en volgt input vanuit studenten vanzelf. Als meer studenten bovendien op de hoogte zijn van wat er speelt, komen er wellicht ook meer betrokkenen die de USR kunnen ondersteunen in de strijd op het speelveld. ANS