Voor je het weet, sta je met een diploma in je handen, begin je aan een grotemensenbaan en is je studententijd voorbij. Columnist en ex-student Aan-Age Dijkstra deelt hier zijn inzichten over zijn overgang van het vrije studentenleven naar een degelijk burgerbestaan.
Wat mijn ambities zijn? Ik staar naar mijn koffie en bedenk wat ik ga antwoorden. Het is de bloedhete zomer van 2019 en hoewel de airco van het kantoorpand mijn lichaamstemperatuur enigszins op peil houdt, zweet ik onder mijn colbert als een ijsbeer in de woestijn. Tegenover me zit een man die zich zojuist heeft voorgesteld als accountmanager. Voor mij is hij nu echter vooral degene die bepaalt of ik word aangenomen voor mijn eerste grotemensenbaan.
Het is een belangrijke vraag die mij wordt gesteld, want werkgevers nemen graag ambitieuze mensen in dienst. Het is niet voor niets dat ze dit in vrijwel elke vacaturetekst vermelden. Ambitieuze mensen hebben namelijk als doel om carrière te maken en zijn daarom gedreven, werken hard en willen zichzelf voortdurend ontwikkelen. Als ik niet aan de accountmanager kan laten zien dat ik een glansrijke carrière nastreef, kan ik de baan wel vergeten.
‘Wil ik voortdurend streven naar een zo hoog mogelijke functie?’
Dat idee van steeds naar het hoogst haalbare streven, is er al vanaf jongs af aan ingepeperd. In groep 3 konden we stickers verdienen door de rekentafels succesvol op te dreunen en maanden van tevoren werden we voorbereid op de citotoets. Een hoge score hiervoor was cruciaal om naar een zo hoog mogelijk middelbaar schoolniveau te kunnen. Ook toen ik zes jaar later een studiekeuze moest maken, speelde de praktische toepasbaarheid voor mijn carrière een rol. Ik koos bestuurskunde weliswaar vooral uit interesse, maar ook omdat het me een praktijkgerichte studie leek en een goed carrièreperspectief bood. Een hbo-opleiding heb ik überhaupt niet overwogen. Eenmaal op de universiteit verzeilde ik al snel in allerlei commissies en een bestuursjaar. Ook dat was vooral voor het plezier, maar zou ik het ook hebben gedaan als me niet van alle kanten werd verteld dat het zo leerzaam is en goed op je cv staat?
‘Ik wil me niet conformeren naar de norm van carrière maken.’
Terwijl deze gedachten door mijn hoofd schieten, vraag ik me af of het wel mijn ambitie is om deze lijn door te trekken. Wil ik voortdurend streven naar een zo’n hoog mogelijke functie? Wil ik daarvoor mijn leven in dienst stellen van mijn carrière en lange dagen maken op kantoor? Nee, wat ik daadwerkelijk belangrijk vind aan een baan, is een fijne organisatie met leuke collega’s, genoeg vrije tijd en iets bijdragen aan de maatschappij. Ik wil simpelweg elke dag met plezier naar mijn werk gaan. De grootste ambitie is voor mij juist om gewoon een beetje leuk werk te hebben.
‘En?’
De stem van de accountmanager trekt me uit mijn gedachten. Ik moet een antwoord gaan geven. Hoewel ik me niet wil conformeren naar de norm van carrière maken, wil ik wel deze baan krijgen. Als ik echter ga zeggen dat mijn daadwerkelijke ambitie is om gewoon een beetje leuk werk te hebben, kom ik niet gemotiveerd genoeg over. Ik durf het niet en mompel iets over doorstromen naar een leidinggevende functie.