Wetenschap kán helemaal niet neutraal zijn, en is dat ook nooit geweest. Dat betoogt de uitgaande AKKUraatd-fractie in de Universitaire Studentenraad in dit ingezonden opiniestuk. Hiermee gaat de fractie in tegen een eerder verschenen ingezonden stuk van de JOVD Rijk van Nijmegen c.a..
De Radboud Universiteit (RU) is bijna honderd jaar oud en in deze korte geschiedenis heeft zij veel betekend voor zowel de regio als voor heel Nederland. Maar zonder besef van ironie beleren liberale jongeren ons dat een bijzondere onderwijsinstelling haar eigen onderwijs niet zelf mag inrichten.
De RU is op 17 oktober 1923 opgericht door de katholieke gemeenschap, niet vanwege een passie om ‘neutraal’ wetenschap te bedrijven, maar om de strijd aan te gaan met de ongelijkheid in de samenleving. Het was namelijk slecht gesteld met de maatschappelijke positie van de katholieken in Nederland.
Als twintig jaar later de Duitse bezetter vereist dat studenten zich loyaal verklaren aan het Duitse regime, weigert de rector magnificus hiervoor formulieren te verspreiden onder studenten of van studenten aan te nemen, wegens ‘principiële bezwaren’. Het gevolg is dat de Radboud Universiteit de deuren moet sluiten en zelfs in het geheim bij studenten en bij professoren thuis onderwijs is gaan geven.
‘Kortom, wetenschap bestaat niet los van de mens noch de maatschappij en kan dus ook niet neutraal zijn.’
Ook in de jaren na de oorlog bleef de katholieke universiteit zich uitgesproken met de maatschappij bemoeien: zo kan ook worden geconcludeerd uit het rapport-Schillebeeckx uit 1971 over de discussie omtrent de katholieke identiteit, waarin de bijzondere opdracht van de universiteit werd omschreven als het ‘structureel bekommeren om de zin van wetenschap voor het menselijk bestaan’. Kortom, wetenschap bestaat niet los van de mens noch de maatschappij en kan dus ook niet ‘neutraal’ zijn.
Ondanks deze geschiedenis is de JOVD van mening dat ‘de RU zich de afgelopen tijd steeds meer activistisch is gaan profileren’. Een universiteit oprichten om een gemeenschap te verheffen is blijkbaar niet activistisch volgens de jonge liberalen. Weigeren het beleid van de bezetter in de Tweede Wereldoorlog uit te voeren valt blijkbaar niet onder ‘een moralistische opstelling innemen’ – in tegenstelling tot duurzaamheid in het onderwijs integreren. En een neutrale opstelling zou blijkbaar kerntaak van de Radboud Universiteit moeten zijn.
Lieve Nijmeegse JOVD-leden, wij willen jullie van harte uitnodigen om jezelf gedurende dit honderdjarig jubileum te verdiepen in de rijke activistische geschiedenis van onze mooie universiteit. Een universiteit die zich nooit heeft laten beperken tot een lesboek.
Ook een opiniestuk insturen? Neem contact op met ANS via onze mail: redactie@ans-online.nl.