Steeds meer jongeren steken hun geld in aandelen, beurzen en populaire cryptovaluta. Onder hen bevinden zich echter veel studenten die niet bekend staan om hun grote kapitaal en weinig ervaring hebben op de beurs. Wat beweegt jongeren dan om toch hun geld te beleggen?
Iedereen kent de klassieke studentenvereniging zoals het corps of de roeivereniging. Het afgelopen jaar is echter ook een andere vereniging flink in trek, namelijk Pecunia Causa, de studentenbeleggersvereniging aan de Radboud Universiteit. Zo vertelt Rens Eggink, voorzitter van de vereniging: ‘Het ledenaantal is dit jaar met een derde toegenomen. Bovendien hebben opvallend veel nieuwe leden dit jaar geen economie-achtergrond.’ Naast studenten zijn jongeren in het algemeen ook meer gaan investeren tijdens de pandemie, berichtten NRC en Financieel Dagblad.
Populaire podcasts zoals Jong Beleggen en Zolderbeleggers, waarin de luisteraar wordt meegenomen in beleggingsverhalen van de host, illustreren de trend. Ook grote beleggingsapps zoals BUX melden dat de categorie beleggers onder de 25 jaar significant is toegenomen. Kortom, Generatie Z verovert Wall Street, maar wat beweegt hen eigenlijk om te gaan investeren?
Gouden broekzak
Volgens de leden van de studentenbeleggersvereniging valt de toegenomen interesse onder meer toe te schrijven aan de tijd die studenten overhouden door de pandemie. Het sociale leven viel immers weg, wat ruim baan gaf aan het ontwikkelen van nieuwe interesses. Dit geldt ook voor Florian Kramer, student Economie en Bedrijfseconomie aan de RU. ‘Ik had veel tijd over en toen besloot ik mij te verdiepen in de beleggingswereld. Ik vond dat altijd interessant en wilde weten waar ik naar moest kijken om succesvol te investeren.’ Hij geeft aan dat het vak accounting hem daarbij helpt. Daarnaast heeft hij onder andere het beleggingsboek De Intelligente Belegger gekocht en luistert hij naar de Podcast Jong Beleggen. Naast tijd hielden jongeren ook geld over doordat alles dicht was. Stefan Zeisberger, hoogleraar Financiële Economie, stelt dat dit kan hebben bijgedragen aan de trend: ‘Veel jonge mensen kunnen het niet weerstaan om hun geld ergens aan uit te geven, in zo’n situatie is beleggen een optie.’
Beleggen kan tegenwoordig binnen het bereik van je broekzak en met een klein startkapitaal.
Volgens Zeisberger is het hebben van meer tijd en geld niet de belangrijkste oorzaak. Er zijn meer structurele veranderingen in de beleggingswereld die op lange termijn voor meer beleggers zorgen, ook onder jongeren. Ten eerste legt hij uit dat investeren steeds laagdrempeliger wordt door de komst van beleggingsapps. Martijn van den Assem, hoogleraar financiële besluitvorming aan de Vrije Universiteit, beaamt dit: ‘Jonge mensen zijn immers gewend om met apps te werken.’ Doordat je via je telefoon kan beleggen is de drempel om te beginnen veel makkelijker overgestapt. Naast het gebruiksgemak brengen de apps ook het voordeel met zich mee dat de kosten lager zijn. ‘Vroeger betaalde je al gauw twintig euro aan transactiekosten wanneer je een aandeel kocht, net als wanneer je het verkocht’, legt Van den Assem uit. ‘Voor jongeren die vaak met lage bedragen beleggen wordt dat lastig geld verdienen’, grapt hij. Beleggen kan tegenwoordig dus binnen het bereik van je broekzak en met een klein startkapitaal zoals honderd euro. Deze laagdrempeligheid draagt ongetwijfeld bij aan de toegenomen populariteit, stellen de experts. Een tweede structurele oorzaak is de komst van cryptovaluta. Daarmee is op zeer snelle wijze geld te verdienen. Zo stond de koers van de Bitcoin in juni 2020 nog op zevenduizend euro waar deze op haar hoogtepunt een half jaar later bijna 52.000 euro was. De winst die je in een half jaar kan maken met Bitcoin is dus veel hoger dan op de aandelenbeurs. ‘Je hebt geen geduld meer nodig’, verklaart Van den Assem. Voor jongeren, die over het algemeen minder geduld hebben, kunnen cryptovaluta dus erg verleidelijk zijn. De toegenomen toegankelijkheid en aantrekkelijkheid zijn dus een gouden combinatie om jongeren tot investeren te brengen. ‘Het is nog nooit zo makkelijk geweest om te investeren in iets dat zo aanlokkelijk is’, concludeert Zeisberger.
Geen autonome econoom
De hype die hierdoor ontstaat versterkt zichzelf, jongeren krijgen namelijk het gevoel dat zij de boot missen als zij niet ook gaan beleggen. Van den Assem legt uit hoe dit werkt: ‘De mens denkt dat hij autonome keuzes maakt, maar wat hij doet is vooral gebaseerd op wat toevallig zijn aandacht trekt.’ Hij vervolgt: ‘De keuze om te beleggen en waarin, wordt vaak bepaald door wat we horen of zien.’ Iedereen ziet dat de koersen al een aardige tijd stijgen. ‘Als gevolg hiervan stappen steeds meer mensen in, omdat zij denken ook geld te kunnen verdienen’, stelt Van den Assem. Eggink herkent het effect van de zichtbaarheid van de hype: ‘Op feestjes spreken veel mensen over de cryptomunten. Zij hebben het dan over de koers die met een flinke factor is gestegen.’ Ook op sociale media wordt de hype rondom crypto extra aangewakkerd. Online worden de munten door bekende mensen als Boef gepromoot en vertellen adverteerders op YouTube dat je middels hun beleggingscursus rijk kan worden. ‘Vaak worden er echter versimpelde one-liners gebruikt, zoals dat cryptomunten het goed doen of waterstofbeleggingen de toekomst zijn.’ zegt Van den Assem. Op dit soort uitspraken wordt vervolgens gehandeld en zo kan de koers van bijvoorbeeld cryptovaluta boven zijn waarde uit stijgen. Bovendien zijn online alleen de succesverhalen zichtbaar, hierdoor denk je haast dat je niet kunt verliezen. Zo komt het investeren op zeer positieve manier onder de aandacht van jongeren. ‘Dit wekt bij hen de urgentie om in te stappen, want je wilt de boot niet missen’, vertelt Van den Assem. ‘Je bent eigenlijk een sukkel als je het niet doet’, grapt hij.
Beleggen krijgt steeds meer de trekken van een spelletje.
Eenmaal in de boot wordt autonome keuzes maken wederom verhinderd. Dit is een cruciaal onderdeel van een trend binnen de beleggingswereld genaamd Gamification. Hierbij krijgt het beleggen steeds meer de trekken van een spelletje. ‘Zo krijg je te maken met raketten, glitters en andere audiovisuele effecten als je een aandeel verkoopt op een van de beleggingsapps’, vertelt Zeisberger. Deze effecten trekken de aandacht en geven een overwinningsgevoel, waardoor het aantrekkelijker wordt om beleggingen op de app te blijven verrichten. Volgens Van den Assem heeft de financiële wereld er over het algemeen baat bij als beleggers veel kopen en verkopen. ‘De werking van de apps geeft de illusie dat jij autonomie hebt over het rendement dat je behaalt’, stelt hij. ‘De boodschap die daarbij impliciet naar voren komt, is dat jij door slim te kopen en verkopen geld kan verdienen.’ Dit is echter niet waar, stellen de experts. ‘Zeker studenten denken misschien dat ze heel slim zijn, maar zij leggen het gemiddeld genomen af tegen beter geïnformeerde grotere partijen’, verklaart Van den Assem. Door de Gamification trend wordt het beleggen een stuk sensationeler gemaakt en trekt het jongeren om te blijven beleggen. Zeisberger benadrukt dat dit echter niet bijdraagt aan het daadwerkelijke succes van jongeren op de markt. ‘Investeren hoort helaas saai te zijn. De meest succesvolle beleggers zijn die met de meest saaie beleggingsstrategieën’, legt hij uit.
Investeren kun je leren
Van den Assem wil het investeren voor plezier echter niet volledig afschrijven. Hij heeft in zijn twintig jaar op de universiteit namelijk geconcludeerd dat studenten zelden een idee hebben wat beleggen nou eigenlijk is en ziet ook mooie kansen. ‘Het goede is dat jongeren leren om te gaan met handelssystemen’, stelt hij. Leren is dan ook het hoofddoel bij de beleggingsvereniging Pecunia Causa, waar ze gezamenlijk aandelen kopen en informatie over bedrijven met elkaar uitwisselen. Eggink legt uit hoe de vereniging dat doet: ‘Iedere bijeenkomst pitchen twee leden een aandeel dat zij hebben bestudeerd. Vervolgens besluiten we gezamenlijk of we het kopen of niet.’ Zo leert iedereen waar ze op moeten letten bij het kopen van aandelen. Van den Assem wijst er echter wel op dat mensen hardleers zijn. ‘Als een handeling succesvol is, schrijven ze dat aan zichzelf toe, maar als het slecht gaat wijten ze dat aan pech.’ Zo ga je vanzelf onterecht denken dat je het spelletje door hebt en blijf je actief handelen. Volgens hem is de beste strategie om iets te kopen en dat vervolgens vast te houden. Zeisberger voegt zich bij Van den Assem en staat ook positief tegenover de toename van het aantal jonge beleggers, mits zij zich op de lange termijn richten. Gezien het gemiddelde jaarlijkse rendement van zeven procent op de beurs is tijd het enige voordeel dat je hebt. ‘Ook met een klein bedrag kan je al veel bereiken’, stelt hij. Volgens hem kan je beter niet al je geld investeren in cryptovaluta’s, maar je investeringen spreiden. Hij schrijft studenten voor: ‘Het is zeker het meest wijs om te investeren in wereldwijd gespreide indexfondsen.’
‘Ook met een klein bedrag kan je al veel bereiken.’
De toename van het aantal investerende jongeren heeft zo zijn gevaren, maar Zeisberger en Van den Assem geven aan dat het een goed idee is om vroeg te beginnen met beleggen. De utopie van het snelle geld zal blijven bestaan, maar als jongeren een beetje geduld hebben en zich er in verdiepen dan kunnen zij er een mooi pensioen aan over houden. Generatie Z kan dus maar beter Wall Street af en toe haar gang laten gaan, en met een borrel op het terras praten over welk indexfonds voor volgende week de beste koop is.
Dit artikel verscheen eerder in ANS-krant 2.