Na een afgeronde behandeling van darm-, borst- of blaaskanker kunnen herstelde patiënten meedoen aan een leefstijlprogramma. Dit programma is een samenwerking tussen Beter Gezond (onderdeel van het Radboudumc) en Voeding Leeft. Daarnaast wordt er onderzoek gedaan naar de effecten van dit programma.
Nathalie Wilmsen, voedingswetenschapper en projectleider bij Voeding Leeft, vertelt dat het leefstijlprogramma is gericht op vier pijlers: voeding, beweging, ontspanning en slaap. ‘We begeleiden de deelnemers gedurende drie maanden intensief op deze vier gebieden’, vertelt Wilmsen. Het hoofddoel van het programma is volgens haar dat de kwaliteit van leven verbetert van de deelnemende patiënten, die allemaal hun behandeling van darm-, borst- of blaaskanker hebben afgerond.
De pijlers
De deelnemers worstelen volgens de voedingswetenschapper na hun behandeling tegen kanker nog vaak met gezondheidsklachten, zoals vermoeidheid. ‘We willen hun gezondheid zo goed mogelijk optimaliseren’, stelt Wilmsen. ‘Op dit moment bestaat ons westerse voedingspatroon uit aardig wat bewerkte voeding. Het is meer vulling dan voeding. Ook bewegen we te weinig en zitten we een groot deel van de dag’, legt ze uit. ‘Daarnaast valt er ook op het gebied van stressvermindering en slaap nog winst te behalen. ‘
Wilmsen denkt dat er dus nog ruimte voor verbetering is: ‘Zeker als je ziek bent geweest, kom je in de fase van herstel en wil je je weer zo gezond mogelijk voelen.’ Leefstijlaanpassingen op het gebied van deze vier pijlers kunnen hierbij helpen: ‘We willen zo goed mogelijk de gezondheid ondersteunen door de leefstijl te veranderen. Uit literatuur weten we namelijk dat het zin heeft om die vier pijlers toe te passen.’
Deelnemers leren daarom hoe ze hun voeding kunnen optimaliseren, krijgen tips voor het verbeteren van hun slaapgewoonten, leren hoe ze meer en anders kunnen bewegen en op een laagdrempelige manier meer kunnen ontspannen. ‘Uiteindelijk is ons doel dat ze zichzelf een gezondere leefstijl hebben aangeleerd en dit ook na afloop van het programma voortzetten.’ Om die reden wordt naast informatie en concrete handvatten, ook ondersteuning bij gedragsverandering geboden aan de deelnemers. Ook wordt deelnemers een inspiratietraject aangeboden na afloop van de eerste drie maanden, waarin zij regelmatig op eigen initiatief deel kunnen nemen aan online sessies om hun kennis op te frissen en motivatie te verhogen.
Voorkomen is beter dan genezen
Daarnaast wordt er onderzoek in samenwerking met het Radboudumc gedaan of een gezonde leefstijl de kans op terugkeer van kanker kan verminderen. ‘Daar is nu nog weinig onderzoek naar gedaan’, licht Wilmsen toe. Ze vertelt dat de deelnemers twee jaar lang worden gevolgd: ‘Hier zijn echter nog geen resultaten van, want de eerste groep is pas afgelopen september gestart.’
‘Uit evaluatie krijgen wij van deelnemers te horen: waarom nu pas?’ zegt Wilmsen. ‘Op het moment dat patiënten bijvoorbeeld de diagnose krijgen, is het ook belangrijk om gezond te leven.’ Daarom hoopt ze ook dat het programma voor zoveel mogelijk mensen beschikbaar komt. ‘Voorlopig is het programma echter alleen nog voor deelnemers die hersteld zijn van darm-, borst- of blaaskanker.’
Positieve resultaten
Ondanks dat de resultaten van het onderzoek van Radboudumc nog niet bekend zijn, levert het programma wel al iets op: ‘De reacties van deelnemers zijn ontzettend positief’, vertelt Wilmsen enthousiast. Volgens haar heeft dit ermee te maken dat de deelnemers zich gezien voelen: ‘Het proces in het ziekenhuis is meer gericht op de klinische kant van het hebben van kanker. Bij ons gaat het vooral over de de mens die daarachter zit.’ Daarnaast zijn er volgens de voedingswetenschapper al leefstijlprogramma’s van Voeding Leeft voor mensen met andere aandoeningen, waaruit blijkt dat deze programma’s positieve resultaten op de gezondheid van deelnemers hebben. ‘Het is ook geen rocket science. We weten allemaal wat gezond leven is, alleen is het heel lastig om dat systematisch te veranderen.’