Al vijftien jaar brengt de Nijmeegse rockband Navarone met bescheiden succes muziek uit die niet makkelijk in één genre kan worden samengevat. Met hun vijfde album, V, lijkt de band toegankelijker dan ooit tevoren. Welke stappen heeft Navarone gezet in hun overgang naar een groter en breder publiek?
Op een zonnige middag in zijn geboorteplaats Wijchen wandelt zanger Merijn van Haren, gekleed in een gegentrificeerde grunge outfit, het terras op. Hij bestelt koffie en begint al snel gepassioneerd te ratelen over Navarone, de band waar hij de afgelopen vijftien jaar van zijn leven aan heeft besteed. Het nieuwste album, V, is net uit en om dat te vieren was Navarone op 3 maart te zien in een uitverkocht Doornroosje. ‘Het album lag al een tijd klaar, dus we hebben echt lang uitgekeken naar de release’, vertelt Van Haren.
Navarone won aanzien nadat ze vroeg in haar carrière werd opgemerkt door Golden Earring, die de band koos als voorprogramma van enkele shows op hun tour. De zanger van Golden Earring bedacht zelfs de bandnaam. Na hun eerste EP in 2009 en vier opeenvolgende albums werd de band gevraagd om mee te doen aan The Voice of Holland. Ze eindigden op de tweede plek, wat hun doorbraak bij een breder publiek betekende. Na hun succes bij The Voice wil Navarone graag dit bredere publiek vasthouden door hun muziek toegankelijker te maken. Welke stappen heeft Navarone doorlopen van hun studententijd tot hun huidige sound en bescheiden bekendheid?
Van Dollars naar Paradiso
Van Haren heeft zijn hele studententijd gewoond in een krakerspand aan de Groenestraat in Nijmegen. Als geschiedenisstudent kwam hij terecht bij muziekcafé Dollars. De eigenaar vroeg hem of hij een band wilde oprichten om mee op te treden tijdens de drukbezochte studentenavonden op donderdag. ‘Als student is dat een fantastisch voorstel, je mag lang spelen en krijgt ook nog gratis bier.’ Deze band was een voorloper van Navarone, bestaande uit Van Haren en een aantal andere studenten. Na jarenlang elke donderdag te hebben gespeeld in Dollars, had Van Harens band onder de kroeggangers een vaste fanclub van zo’n vijftig mensen verzameld. ‘Als we dan ergens anders in Nederland speelden, regelden zij een grote bus om mee te reizen. Je eigen publiek meenemen is een goede marketingtruc om te worden geboekt door concertzalen. Nadat Van Haren samen met gitarist Kees Lewiszong de band Navarone had gevormd, was het vanzelfsprekend dat zij hun eerste optreden hadden in Dollars. Een deel van de Dollars-band fanclub is toen overgestapt op Navarone en volgt de band nog steeds.
De volgende dag kregen de bandleden een telefoontje van Paradiso.
Nadat Navarones eerste album, A Darker Shade of White, uitkwam, moest de band hard werken om publieke aandacht te trekken. De leden benaderden zo’n honderd poppodia, maar slechts eentje wilde hen ontvangen. Hier kwam verandering in toen Lewiszong een cd aan een NRC-recensent gaf, wat tot een positieve review in het dagblad leidde. De volgende dag kregen de bandleden een telefoontje van Paradiso, die vroeg of ze hen konden boeken. ‘Toen heeft Bram, de bassist, een poppodium in Groningen gebeld. Hij zei tegen hen dat Paradiso ons had geboekt en vroeg of zij ons ook wilden hebben’, vertelt Van Haren. Groningen ging hiermee akkoord. ‘Toen belde hij weer de volgende concertzaal en zei hij: “Hey, Poppodium Groningen en Paradiso hebben ons geboekt, willen jullie ook?” Zo rolde het wel door.’ Vervolgens werd de band geboekt door festival Noorderslag en waren zij te gast bij De Wereld Draait Door, wat hun bekendheid een boost gaf.
Een afwisselend karakter
Bij het maken van hun eerste album wortelde de band zich in klassieke grunge en rockbands zoals Pearl Jam en Led Zeppelin. ‘A Darker Shade of White, onze eerste plaat, was een collectie nummers die we in de jaren ervoor hebben gemaakt, eigenlijk een best of. Stiekem wilden we dat het een soort nieuwe Ten van Pearl Jam zou worden, maar dat is uiteraard niet gelukt.’ In de daaropvolgende albums heeft Navarone hun sound uitgediept. In het tweede album, Vim and Vigor, borduurde de band voort op het grunge-achtige geluid van hun vroegere werk. ‘Toen we vervolgens met ons derde album, Oscillation, aan het touren waren, merkten we dat we live wat snelheid misten. Toen kwam de focus dus daarop te liggen’, vertelt de zanger. ‘Met ons vierde album, Salvo, wilden we ook naar het buitenland uitbreiden en daarbij sloot een focus op rock meer aan.’
Tijdens het maken van V wilden de bandleden hun vertrouwde rockgeluid breder trekken om een betere aansluiting te vinden bij een groter publiek. Uiteindelijk kwamen er tijdens experimentele Zoom-jamsessies nummers naar voren die een rustigere, toegankelijkere sound belichaamden. Voor dit nieuwe album heeft Van Haren veel gecomponeerd op de piano in plaats van op zijn gebruikelijke elektrische gitaar. Dit toegankelijkere geluid sloot ook goed aan bij hun succes bij The Voice, waarmee ze een groter publiek bereikten. ‘Het idee was om na The Voice flink door te pakken en nog meer zichtbaarheid te verwerven, vertelt Van Haren. Ondanks de focus op een toegankelijker geluid is de veelzijdigheid van Navarone niet volledig uitgebannen. ‘Op de opener staan bijvoorbeeld gewoon weer beukende gitaren en dikke synths’, vertelt Van Haren trots terwijl hij een slok van zijn koffie neemt.
De veelzijdigheid van Navarone was zowel vloek als zegen, vertelt Van Haren. ‘Het is namelijk lastig te vermarkten. Gedurende onze hele carrière vinden de alternatieven ons te commercieel en vindt de mainstream ons te alternatief’, legt hij uit. ‘We moesten bijvoorbeeld de hele tijd bewijzen dat we op festivals thuishoorden. Maar wanneer je eerlijk bent over de muziek die je maakt, zullen er altijd mensen zijn die je werk vet vinden.’ Uiteindelijk is het de band gelukt om op festivals te spelen. ‘Ik denk dat er geen andere band is die zowel op Concert at Sea heeft gespeeld als op Down the Rabbit Hole.’
Optreden voelt voor mij als een ambacht, net zoals een loodgieter zijn.
Op de vraag of de bandleden van Navarone zichzelf vanwege hun rockroots ooit als echte rocksterren zullen zien antwoordt Van Haren snel met een definitieve ‘nee’. Hij geeft aan dat hij het sterk oneens is met de attitude van stereotiepe rocksterren. De zanger houdt niet van artiesten die te laat komen voor hun eigen optredens en vervolgens schaamteloos klagen dat hun concert op een bepaald punt wordt afgekapt. ‘Ik sta graag op het podium en bouw graag een feestje met het publiek, maar vind het ook belangrijk om de zaal zo netjes mogelijk achter te laten. Optreden voelt voor mij meer als een ambacht, net zoals een loodgieter zijn. Je bent gewoon iets aan het doen waar je goed in bent en dat wil je goed doen’, legt Van Haren uit. Hij ziet Navarone dus niet als een stereotiepe rockband met een standaard rockattitude. ‘Valt mijn antwoord tegen?’
Navarone en Nijmegen
Concrete toekomstplannen heeft Van Haren nog niet voor de band. ‘Ik laat het echt helemaal open. V is uit, dus dat gaan we nu live spelen. Natuurlijk zou het super cool zijn om met onze band te spelen in de AFAS Live of de Ziggo Dome, maar we zien wel waar we uitkomen.’ Daarnaast heeft hij een aantal persoonlijke ambities. ‘Mijn grootste doel is eigenlijk om ervan te kunnen blijven leven en om te blijven doen wat ik het leukst vind.’ De toekomst voor Navarone ligt dus nog open. Het enige dat vaststaat, is een uitverkochte zaal in Doornroosje.
Ondanks alle schommelingen in Navarones muziekstijl, zal Nijmegen voor Van Haren altijd een vaste thuisbasis blijven. Zeker de relatie die hij heeft met muziekcafé Dollars houdt stand. Van Haren is nog steeds hecht bevriend met de eigenaar en treedt er soms op met zijn oude Dollars-band. Dat Van Haren door de hoge huizenprijzen is teruggekeerd naar Wijchen, doet niet af aan zijn band met de stad: ‘Nijmegen is gewoon mijn stad, daar zal ik altijd blijven komen’, vertelt hij. ‘We doen ook al onze releaseshows in Doornroosje. Die link van mij en van Navarone met Nijmegen zal altijd blijven.’
Dit artikel verscheen eerder in ANS-krant 10.