Het is menens bij de SPAR university op de campus van de Radboud Universiteit (RU). Om een einde te maken aan winkeldiefstal zette de supermarkt vorige week een bord voor de ingang met daarop camerabeelden van vermoedelijke dieven: honderd euro als je iemand herkent en hem verklikt. Na ingrijpen van een portier werd het bord weggehaald.
‘Ken jij deze zware jongens? Geef het door aan [de SPAR] en krijg €100,-!’ luidde de tekst op het roze bord, dat vorige week voor de ingang van de SPAR university verscheen. Boven de tekst stonden schermopnames van camerabeelden met daarop personen die vermoedelijk spullen hebben gestolen bij de SPAR university. Deze vorm van publiceren van camerabeelden is onwettig. Na enkele uren greep een portier van de RU in en werd het bord weggehaald.
In dezelfde poster lijkt de campus-SPAR een sarcastische poging te doen om nieuwe medewerkers te werven. ‘Bij SPAR university is er voor iedereen plek. Zelfs deze kansparels willen wij graag de juiste kant op leren vullen. Waarom stelen als je ook bij ons kunt werken?’
Shaming
Deze manier van publieke shaming is in strijd met de wet. ‘Het is volgens privacywet AVG verboden om als winkelier foto’s van mensen die je verdenkt van winkeldiefstal op voor het publiek zichtbare plaatsen te hangen’, schrijft een woordvoerder van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) aan ANS. ‘Daarmee straf je mensen door ze aan de schandpaal te nagelen, nog voordat die mensen daadwerkelijk zijn veroordeeld.’
Het is aan de rechter om vast te stellen of iemand inderdaad diefstal heeft gepleegd, en ook aan de rechter om een straf op te leggen, vertelt de woordvoerder. ‘Je zou maar onschuldig zijn en ten onrechte met je foto in zo’n winkel hangen, dan denkt de hele buurt dat jij een dief bent. Zie dan nog maar van dat stigma af te komen.’ Het is zeer onwaarschijnlijk dat de personen in het beeld op de poster door de rechter zijn veroordeeld, aangezien de SPAR schrijft op zoek te zijn naar hun identiteit.
Weggehaald
Een anonieme student was het niet eens met het publiceren van de camerabeelden en besloot actie te ondernemen. ‘Het voelde als Opsporing Verzocht-ramptoerisme. Ik denk dat hij nieuwe studenten wil laten zien dat ze problemen krijgen als ze stelen, maar dit kan echt niet. Het schoot bij mij in het verkeerde keelgat’, aldus de anonieme student. Gewapend met A3-vellen om de gezichten van de personen in kwestie te beplakken kwam hij ter plaatse een portier van de RU tegen, die ook van mening was dat de poster op het bord niet door de beugel kon. Het bord werd vervolgens door de portier weggehaald.
Precedent
Het is niet de eerste keer dat de SPAR university op de RU gebruik maakt van opmerkelijke methodes om diefstal te bestrijden. Zo bleek eerder al dat de store manager van de winkel zijn personeel had opgeroepen om tassencontroles uit te voeren, terwijl dit niet aangegeven was in de huisregels van de winkel.
Ook blijkt uit screenshots in handen van ANS dat er camerabeelden van vermoedelijke dieven in de medewerkersgroepsapp gedeeld. Dit is ook niet toegestaan, schrijft de AP. ‘Het is wel toegestaan om foto’s van (veroordeelde) winkeldieven aan je personeel te laten zien, bijvoorbeeld door ze in de kantine te hangen, of op een andere plaats waar ze niet zichtbaar zijn voor het winkelend publiek. Dan kan het personeel die personen toegang tot de winkel weigeren.’ Een WhatsAppgroep is echter niet geschikt om zulke gegevens te delen. ‘Dat komt omdat dit niet voldoet aan de AVG wat betreft de beveiliging en andere privacywaarborgen.’
De gezichten van de personen in de foto bij dit artikel zijn verborgen door de redactie. Op de oorspronkelijke foto waren de personen herkenbaar in beeld.
Rectificatie (20/9 14:35): in een eerdere versie van dit artikel stond dat het wel toegestaan is om camerabeelden in een groepsapp met medewerkers te delen. Het AP laat weten dat dit niet het geval is.