Heb jij vandaag je stem uitgebracht? Dan behoor je tot de luttele 54,7 procent aan kiesgerechtigden die stemt in de Provinciale Staten en Waterschapsverkiezingen. Onder jongeren is het opkomstpercentage zelfs nog lager. Gaan Radboudstudenten stemmen? En zo ja, waarvoor?
Vandaag kun je stemmen voor de Provinciale Staten en de Waterschappen. In Nijmegen zijn er van acht uur ‘s ochtends tot negen uur ‘s avonds talloze stembureaus open. Ook op de Radboud Universiteit kunnen mensen stemmen. Zo werd het Berchmanianum omgetoverd tot stembureau. Je hoeft dus geen lange afstanden af te leggen om je stem vandaag te laten horen. Toch is het opkomstpercentage onder jongeren bij de verkiezingen vaak bijzonder laag. Is dat ook het geval onder studenten? Op deze zonnige verkiezingswoensdag ging ANS erop uit om het ze te vragen.
Links, linkser, Volt
Veel van de gesproken studenten gaan vandaag hun stem uitbrengen, of hebben dat gedaan. Ze laten weten dat klimaat volgens hen het belangrijkste thema is deze verkiezingen. Voor het overgrote deel van hen was het daarom ook allang duidelijk dat ze voor een linkse partij zouden kiezen. ‘Ik stem voor de toekomst en daarom zo links mogelijk’, stelt Kai (Arts and Culture Studies). Aan de hand van stemwijzers, discussies met vrienden en het doorspitten van partijprogramma’s kwamen de studenten vervolgens meestal uit op GroenLinks voor de Provinciale Staten. Voor waterschappen waren Partij voor de Dieren en Water Natuurlijk populaire keuzes. Ook Volt wordt een aantal keren genoemd. Deze partij spreekt sommige studenten aan omdat deze gematigd is. Zo stelt Jorik (American Studies): ‘Ik vind dat groene partijen te veel one issue zijn en andere dingen vergeten. Volt vind ik realistischer en heeft een goede mix aan standpunten.’
Van burgerplicht tot BBB
De studenten geven verschillende redenen voor hun keuze om vandaag te stemmen. Allereerst vinden enkele het de enige kans om je direct te mengen in de politiek. Angel (Arts and Culture Studies) stelt: ‘Alleen door te stemmen kan je echt verandering teweegbrengen.’ Valentijn (Strategic Management) noemt het een burgerplicht. Robin* (Taalwetenschappen) vindt het daarbij vooral belangrijk om als jongere te stemmen: ‘Oudere mensen stemmen voor een toekomst waar ze zelf weinig mee te maken krijgen.’ Sommige studenten noemen daarbij dat ze het stemmen als het ware met de paplepel ingegoten kregen. Zo stelt Jonathan (Cognitieve Neurowetenschappen): ‘Stemmen werd er vanuit huis ingeduwd. Daar is het stemmen of je mond houden.’
Ook het huidige politieke klimaat vormt voor studenten een belangrijke motivatie om te stemmen. Jorik stelt: ‘Ik laat mijn stem horen vanwege de dreiging van partijen waar ik het niet mee eens ben, zoals de BoerBurgerBeweging en Forum voor Democratie, die hoog in peilingen staan.’ Katinka (Science) gaat stemmen omdat ze de antisocialistische meningen van sommige mensen angstaanjagend vindt. ‘Ik ben opgegroeid in armoede en weet daardoor dat het niet zo is dat je in deze samenleving met hard werken er automatisch komt. Ik heb mijn ouders in moeilijkheden gezien terwijl ze super hard werkten’, vertelt ze.
De studentenstembubbel
De meeste studenten vertellen dat hun vrienden en studiegenoten allemaal gaan stemmen. De studenten twijfelen wel of ze een realistisch beeld hebben van het percentage dat stemt omdat ze in een studentenbubbel zitten. ‘Of je gaat stemmen ligt wel een beetje aan de bubbel waar je inzit’, vertelt Valentijn. Jorik beaamt dit. ‘Al mijn studiegenootjes gaan stemmen, maar mijn vrienden uit de Achterhoek vaak niet. Als ze wel stemmen, vertellen ze niet waarop. Ik zie daarin echt een tweedeling tussen Nijmegen en de Achterhoek.’
Dani en Jan (Science) gaan niet stemmen. Dani: ‘Ik heb me er niet in verdiept en vind niet dat ik kan stemmen als ik er niet volledig achter sta.’ Jan beaamt dit, en vertelt überhaupt weinig interesse te hebben in de politiek. ‘Daardoor heb ik er ook geen sterke mening over. Ik weet niet wat partijen inhouden.’ Overigens geeft hooguit een enkele gesproken student aan dat ze, zoals Dani en Jan, niet stemmen. Over het algemeen lijken studenten dus enthousiast naar de stembussen te trekken vandaag. Toch kunnen onvoorziene obstakels een student hinderen om te stemmen. Zo vertelt Laura* (Medische Biologie) bedroefd dat ze graag had willen stemmen, maar dat haar stempas kwijt is geraakt. ‘Ook de stempassen van mijn huisgenoten zijn kwijt. We denken dat een huisgenoot ze allemaal per ongeluk bij het oud papier heeft gegooid.’
*In dit artikel is gebruik gemaakt van gefingeerde namen.