Dinsdagmiddag is het wetsvoorstel voor de herinvoering van de basisbeurs ingestemd. In het voorstel staat dat 1 miljard euro wordt vrijgemaakt om de pechgeneratie te compenseren voor een schuldenberg die tijdens het leenstelsel is opgelopen met 14 miljard euro. Verschillende partijen vinden het bedrag dan ook te laag. ‘Ze worden met een schijntje gecompenseerd.’
Studenten die onder het leenstelsel hebben gestudeerd hebben zich massaal in de schulden moeten steken. Nu de basisbeurs terugkeert, is door de regering besloten om deze zogenaamde ‘pechgeneratie’ te compenseren voor de schulden die ze hebben gemaakt. Het kabinet maakt hier 1 miljard euro voor vrij, zo staat in het wetsvoorstel. Dit komt neer op een tegemoetkoming van 1400 euro per student. Tijdens het debat vorige week woensdag over het wetsvoorstel van de herinvoering van de basisbeurs maakten verschillende Kamerleden duidelijk dit bedrag te laag te vinden. In hetzelfde debat werd echter duidelijk dat de pechgeneratie geen hogere compensatie hoeft te verwachten omdat het anders ten koste gaat van andere investeringen in het onderwijs. Waar het bedrag van 1 miljard euro op is gebaseerd, bleef onduidelijk.
Afgelopen dinsdag werd het wetsvoorstel unaniem ingestemd in de Tweede Kamer. BBB-kamerlid Caroline van der Plas plaatste echter wel een kanttekening bij haar stem voor het wetsvoorstel. ‘Door het feit dat de pechgeneratie niet of nauwelijks, oftewel met een schijntje wordt gecompenseerd, had ik even het idee om tegen te stemmen’, zei ze. Omdat ze bij een tegenstem ook tegen de basisbeurs zou stemmen heeft ze dit niet gedaan. ‘Ik stem daarom voor het wetsvoorstel met de kanttekening dat ik vind dat de pechgeneratie op goede wijze moet worden gecompenseerd.’
Vurig debat
In het debat van vorige week woensdag kwam de compensatie voor de pechgeneratie meermaals ter sprake. Veel Kamerleden vinden een tegemoetkoming van 1400 euro onvoldoende en volgens DENK-kamerlid Stephan van Baarle worden studenten afgescheept met ‘een fooitje’. SP-kamerlid Peter Kwint zei niet te hebben verwacht dat de hele schuldenlast van de pechgeneratie zou worden weggeveegd. ‘Maar er zit wel een hele hoop tussen de 1 miljard die hier wordt voorgesteld en de 14 miljard waarmee de totale schuldenlast is toegenomen in de afgelopen zeven jaar door dit stelsel’, zei hij. ‘Met 1400 euro ga je de ongelijkheid niet eens een beetje verhelpen’, zei PvdD-kamerlid Frank Wassenberg stellig. CDA-kamerlid René Peters bevestigde dit maar liet weten niet andermans beleid met terugwerkende kracht ongedaan te kunnen maken. ‘Dit is het bedrag dat we vrij kunnen maken’, zei hij. ‘Het is een tegemoetkoming, geen schadeloosstelling.’
Het bleef tijdens het debat onduidelijk waar het bedrag van 1 miljard euro op is gebaseerd. Nadat de vraag meermaals onbeantwoord bleef door verschillende politici en de minister raakte Wassenberg hoorbaar geïrriteerd: ‘Ik wantrouw de regering niet, maar ik wil gewoon weten waar die 1 miljard vandaan komt. Waarom dat miljard en waarom niet meer?’ Minister van Onderwijs Robbert Dijkgraaf zei het ongenoegen over de hoogte van de tegemoetkoming te begrijpen, maar hield vast aan zijn antwoord dat het de uitkomst van een onderhandeling is. Een hogere compensatie zou volgens hem ten koste gaan van andere investeringen in het onderwijs.
Rente op studieschuld
In de Kamer werd vorige week woensdag ook gedebatteerd over de rente op de studieschuld. De rente is jarenlang 0 procent geweest, maar eind vorig jaar werd duidelijk dat de rente met 0,46 procent zal stijgen. Dit riep onvrede op bij onder andere de Landelijke Studentenvakbond omdat studenten voorheen juist werden aangemoedigd om te gaan lenen vanwege de gunstige leenvoorwaarden. Ook Kwint en Wassenberg zijn het niet eens met de stijging met oog op de toenemende kosten van het levensonderhoud en omdat studenten volgens hen onvoldoende zijn geïnformeerd over de risico’s en gevolgen van rente. Daarom verzochten zij de regering in een motie om de rente op de studieleningen permanent op 0 procent vast te stellen. Bij de stemming eergisteren is deze motie echter verworpen, waardoor het rentepercentage niet wordt bevroren op 0 procent.