Wie. Is. De Mol?. Deze woorden zullen menig Nederlander bekend in de oren klinken. Wie is de Mol is een van de oogappeltjes van de Nederlandse televisie. De oorsprong van het succesvolle programma ligt echter niet in Nederland. Het zijn onze buren in België die voor het eerst een uitzending lieten zien. Is de Vlaamse versie een slappe versie van onze eigen Wie Is de Mol, of een beter gelukt zusje?
Het concept van De Mol, zoals het programma bij onze zuiderburen heet, luidt als volgt: een groep mensen doet haar uiterste best om gegeven opdrachten zo goed mogelijk uit te voeren, bij succes wordt er namelijk geld verdiend voor de zogenoemde pot. Deze pot kan gewonnen worden, dus er zo veel mogelijk geld in krijgen is voor de deelnemers van groot belang. Dit is echter niet altijd makkelijk vanwege de aanwezige Mol: de saboterende deelnemer van de groep. De Mol moet de groep zo onopvallend mogelijk dwarsbomen om inkomsten juist te verhinderen. Aan het einde van elke aflevering ziet de kijker hoe iedere deelnemer een vragenlijst maakt met vragen over wie zij verdenken de Mol te zijn. Degene die er het meest naast zit, ligt eruit. De persoon die als laatste overblijft, gaat er uiteindelijk met de pot vandoor. Dit levert een fanatieke strijd op, met hevige discussies over wie er op dat moment bovenaan de verdachtenlijst staat. Dit jaar is daarop geen uitzondering. Op het moment is seizoen 2024 net afgelopen, en via NPO Plus ook voor Nederlanders te volgen.
Niet beroemd, maar wel bemind?
In tegenstelling tot de Nederlandse versie, doen aan De Mol ‘gewone’ mensen met ‘gewone’ banen mee. Verrassend verfrissend. In België geen lichtelijk vermoeiende monologen over het leven als BN’er, maar grappige en ontroerende anekdotes over partners ontmoeten op illegale lockdown feestjes en een ‘bal’ missen na het succesvol overwinnen van kanker. Zo leer je de deelnemers snel kennen, wat maakt dat je jezelf al snel in ze herkent en sympathie voor ze voelt.
Deze psychologische spelletjes zijn misschien minder fijn voor de personen in kwestie, maar voor de kijker is het prachtig leedvermaak.
Zijn deze deelnemers dan echt zo sympathiek? Nee, in hun spel zeker niet. Als ‘gewoon’ mens is een hoop geld een flinke motivatie. Als je op het punt staat vader te worden, zoals een van de Belgen in het programma, is een paar duizend euro toch een fijn cadeau. Alle zeilen worden bijgezet om het geld in handen te krijgen, van een tatoeage laten zetten tot ongegeneerd glashard liegen. Hoewel er fanatiek wordt aangemoedigd met een liefkozend ‘Komaan, mannen!’, wordt er achter elkaars rug om flink valsgespeeld. Dat mag binnen De Mol dan geoorloofd zijn, maar de sfeer gaat er niet op vooruit. Het is tegenstrijdig, maar deze hardheid is voor de kijker puur genieten. Hoe meer wantrouwen en onzekerheid op het scherm, hoe interessanter vanaf de bank gezien.
Grimmig maakt gezellig
De Vlamingen gaan tot het uiterste in opdrachten die een stuk bruter zijn dan de Nederlandse. Zo wordt een van de deelnemers tijdens een opdracht opgesloten boven in een kasteel en moet de rest langs allerlei obstakels om hem te bevrijden. In andere opdrachten worden de deelnemers tegen elkaar opgezet aan de hand van het maken van keuzes tussen persoonlijk- en groepsvoordeel. Dit bereikt een hoogtepunt wanneer er op een nacht duo’s worden gevormd en elk duo om de beurt de keuze krijgt om een kist te openen met daarin een verrassing. Er zit wel een addertje onder het gras. Aan het openen van de kist zitten grote negatieve consequenties, maar niemand weet welke. Uiteraard wordt de kist al snel geopend, met als gevolg dat de teller van de pot langzaamaan begint te zakken, waardoor veel geld verloren gaat. De teller stopt pas met lopen nadat het veroorzakende duo iedereen wakker heeft gemaakt en ze laat zien wat er is gebeurd. Daar wordt allesbehalve goed op gereageerd. Deze psychologische spelletjes zijn misschien minder fijn voor de personen in kwestie, maar voor de kijker is het prachtig leedvermaak.
Wisselvalligheid
De kijker geniet van goede shots van bedachtzame gezichten en enge achtergronden, allemaal in het mooie Sicilië. Alles wordt aan elkaar gepraat door presentator Gilles de Coster. Deze man zou je bijna de Vlaamse versie van James Bond kunnen noemen en matcht het programma perfect. Wat niet matcht, is de muziek. Alles aan het programma is spannend, maar de vrolijke soundtracks die hier en daar gebruikt worden, slaan net de plank mis.
Dit minpuntje mag de pret echter niet drukken. De combinatie van fanatieke deelnemers en heftige opdrachten maakt dat je als kijker bijna schreeuwend achter de televisie zit. Het is ontzettend makkelijk om helemaal in het programma op te gaan en je hebt ook al snel je eigen verdenkingen. Een beetje drama is vanaf een afstand immers ook plezant, zoals een Belg zelf zou zeggen. De originele Belgische versie is een enorme aanrader, en misschien zelfs de nog leukere versie van het Nederlandse Wie is de Mol.