Home CultuurANS kijkt ANS Kijkt: Pandemic: How to Prevent an Outbreak (2020 – heden) ★★★★

ANS Kijkt: Pandemic: How to Prevent an Outbreak (2020 – heden) ★★★★

door Amber Stoelman

Beeld: filmbeeld

De helft van de wereldbevolking zit in thuis-isolatie. Hoewel veel lesmateriaal nu digitaal aangeboden wordt, is Netflix kijken natuurlijk aanlokkelijker. Wat is tijdens deze Corona-crisis nou perfect om te kijken? Juist, een serie die vertelt hoe een pandemie voorkomen moet worden.


De gloednieuwe, zesdelige documentaireserie Pandemic: How To Prevent an Outbreak verscheen op 22 januari op Netflix en heeft dus een angstaanjagend goede timing. Alle berichtgeving van de media over de Corona-pandemie zouden zo gebruikt kunnen worden voor de trailer. Het klinkt misschien hard, maar de Corona-uitbraak lijkt stiekem een beetje het geluk van deze serie te zijn. Want eerlijk: zonder de huidige hysterie hadden er waarschijnlijk een stuk minder mensen naar gekeken.

Als je dus even wil ontsnappen aan de hysterische beelden van mensen met honderden rollen toiletpapier in hun winkelwagentje, de constante ‘tussenstand’ van het aantal besmettingen en doden in het land en de honderden Corona-memes op sociale media maar tegelijkertijd wel geïnteresseerd bent in hoe een pandemie als deze kon ontstaan, is Pandemic zeker een aanrader. De serie is diepgaand, divers, doordrenkt met wetenschappelijke feiten, duidelijk te volgen en verveelt niet. Je moet echter niet vies zijn van close-up camerabeelden van zwetende mensen die met slangetjes in hun neus in een ziekenhuisbed hijgen.

Een kwestie van tijd

Deze non-fictie serie blikt terug op de Spaanse griep, het dodelijke influenza virus dat rond 1918 uitbrak. Hierbij vielen bijna honderd miljoen doden, wat meer is dan het aantal slachtoffers van de twee wereldoorlogen bij elkaar. De zwart-wit foto’s van tientallen mensen op straat met mondkapjes, een ziekenzaal met honderden patiënten in bedden en een begraafplaats vol vers gedolven graven die in beeld verschijnen geven nare gevoelens. Ook zien en horen we over vrijwilligers die migranten vaccins geven bij de Amerikaanse grens, hulpverleners in Afrika die worden doodgeschoten tijdens hun strijd tegen het Ebola-virus en jonge ambitieuze wetenschappers die met hun klein bedrijf in San Francisco een vaccin proberen te ontwikkelen die alle griepvirussen tegengaat. De wilskracht en het doorzettingsvermogen van deze mensen zijn echt bewonderenswaardig en op sommige momenten zelfs ontroerend.

De kijker wordt dus meegenomen achter de schermen van de strijd tegen griepvirussen, die zich verrassend -maar eigenlijk ook logisch – genoeg continu op de achtergrond van ons dagelijks leven afspeelt. Zo zien we bijvoorbeeld ook een arts die ziekenhuispersoneel in New York met simulaties voorbereid op een uitbraak en een verpleegster die diensten van maar liefst 72 uur draait in een plattelandsziekenhuis in Waurika, Oklahoma. Ontbijten, slapen en avondeten doet zij allemaal in het ziekenhuis. Niet alleen het ongelooflijk harde werk, maar ook de heftige impact die dat heeft op deze zuster haar privéleven worden naarmate de serie vordert zichtbaar.

‘Als we het over een nieuwe grieppandemie hebben, is het niet de vraag of het gebeurt, maar wanneer.’


Horrorscenario’s

De documentaireserie volgt ook veel experts en zorgverleners die hun zorgen uiten over het aantal slachtoffers van de volgende pandemie: de verspreidingsmogelijkheden zijn anno 2020 namelijk veel groter, onder andere door het feit dat er nu veel meer verplaatsmogelijkheden zijn zoals vliegtuigen. Die zorgen worden dan ook meerdere malen benadrukt: ‘Als we het over een nieuwe grieppandemie hebben, is het niet de vraag of het gebeurt, maar wanneer.’ Dennis Carroll, leider van de Emergency Threats Unit in de Verenigde Staten, is een van hen. Hij vertelt dat een pandemische griep een nieuw, ongezien virus zal zijn, afkomstig van een dier. Ook spreekt hij over de mogelijke catastrofale gevolgen van een nieuwe virusuitbraak: honderden miljoenen doden, ontwrichting van de samenleving, bedreiging van gezondheidszorg, problemen met de normale infrastructuur, voedseltekorten. Als kijker word je bekogeld met enge scenario’s. Als deze serie niet zo actueel was geweest had je waarschijnlijk sneller gedacht dat dit slechts bangmakerij is. Helaas weten we inmiddels dat dit wel eens de harde realiteit kan worden.

Hij noemt bijvoorbeeld China als oorsprong van bijna alle dodelijke influenza-virussen van de afgelopen vijftig jaar. Terwijl hij dit vertelt, loopt hij over de beruchte dierenmarkten, waar virussen vaak ontstaan. De hoeveelheid dieren die daar verkocht worden en de onhygiënische manier waarop er met de dieren wordt omgegaan zijn misselijkmakend – vooral voor kijkers met enige vorm van smetvrees. Deze beelden van dierenmarkten in combinatie met de informatie over ziekte-verspreidende vleermuizen zullen alle vooroordelen over China en fake news over het ontstaan van het nieuwe Coronavirus COVID-19 helaas alleen maar ten goede doen.

‘Een dokter kan in zijn eentje de griep niet bestrijden, de overheid niet en bevolking niet. Dat moeten ze samen doen.’

De harde realiteit

De druk waaronder hulpverleners in die tijden van crisis moesten presteren, wordt heel goed weergegeven. De constante paraatheid die van hen wordt geëist, de slapeloosheid, het lange gemis van hun gezinnen, de overvolle werkomgeving en uitputtende, stressvolle situaties waar zij iedere dag mee geconfronteerd worden: het komt allemaal voorbij. De kijker wordt meegezogen in de levens van deze mensen, zowel op de werkvloer als daarbuiten. Deze beelden en verhalen kunnen bijna niks anders doen dan je respect voor zorgverleners vergroten, nu de wereld geteisterd wordt door het nieuwe coronavirus.


Pandemic: How to Prevent an Outbreak kijken terwijl er echt een pandemie gaande is, is wellicht te vergelijken met de film Titanic kijken voordat je op een cruiseschip stapt of Air Crash Investigation kijken terwijl je in een vliegtuig zit, maar het is ergens ook fijn om deze coronacrisis te bekijken vanuit zowel de wetenschappelijke hoek als door de ogen van hen die zich hier al jarenlang dagelijks op voorbereiden. Het advies van de Indische arts Dr. Dinesh Vijay uit de serie kan dan ook niet actueler zijn: ‘Een dokter kan in zijn eentje de griep niet bestrijden, de overheid niet en bevolking niet. Dat moeten ze samen doen.’

Laat een reactie achter

Gerelateerde artikelen