Uit de allesomvattende brei van literaire werken een exemplaar kiezen voor in je boekenkast is geen kattenpis. Daarom plaatsen ANS en het literair tijdschrift Op Ruwe Planken maandelijks aanraders voor leesvoer online. Deze maand schreef Tom Verstappen de Literatuurtip.
Februari heeft de naam een beetje een troosteloze maand te zijn. Maar in die melancholie is de groot mogelijke schoonheid te vinden. Voor deze literatuurtips heb ik daarom gekozen voor drie boeken in het thema ‘weemoedige winteravonden’. Ga kopje onder, maar vergeet niet weer naar boven te komen.
De uitvreter, Titaantjes & Dichtertje – Nescio (1918)
‘Jongens waren we – maar aardige jongens. Al zeg ik ‘t zelf. We zijn nu veel wijzer, stakkerig wijs zijn we, behalve Bavink, die mal geworden is.’ Nescio – de man van de openingszinnen – was de auteur van een klein, maar wonderschoon oeuvre. De invloed van deze eigenaardige Amsterdammer, met een voorliefde voor onze mooie Waalstad Nijmegen, is niet te onderschatten. Grote schrijvers als Remco Campert, Gerard Reve (‘Ik voltooi eigenlijk geen bladzij, zonder dat ik tenminste een keer aan Nescio heb gedacht’) en Louis Paul Boon (‘Nooit werd er iets mooiers in onze hele Noord- en Zuid-Nederlandse literatuur geschreven.’) zijn slechts drie schrijvers in de lange rij van bewonderaars. Zijn verhalen, doordrenkt met melancholie en hier een daar een snufje humor, blijven hun herkenbaarheid en kracht houden. Zelfs honderd jaar na dato. Nescio’s taal heeft de tand des tijds met het zoveel gemak doorstaan en dat het nog lang bij ons zal blijven. En maar goed ook.
Julia – Otto de Kat (2009)
Net als bij dat andere bekende liefdesverhaal is Julia hier ook een onbereikbare liefde. De veel te onbekende schrijver Otto de Kat heeft met Julia een van mijn favoriete boeken geschreven. Protagonist Chris Dudok weent over de geschiedenis van Julia, een vrouw op wie hij intens verliefd werd maar door de oorlog uit het oog verloor en nooit meer terug vond. Julia is de persoon waar je wel verliefd op moet worden, Chris diegene die dit vol overgave doet. De simpele verhaallijn (man treurt over liefde die hij niet kan krijgen) wordt uitmuntend uitgespeeld door De Kat en krijgt een originele wending. Een boek dat meer aandacht verdient, gaat dat lezen!
Sneeuw – Orhan Pamuk (2002)
Het briljante boek van Nobelprijswinnaar Pamuk verhaalt over diverse ideeën en thema’s; de oppositie tussen oost en west, religie en atheïsme, traditie tegenover vernieuwing. Toch is wat mij twee jaar na het lezen van de roman nog steeds het meest bij staat de sfeer van de roman. De wereld in het boek voelt gedempt, traag en donker met hier en daar een warm hoekje bij een kachel. Elk woord krijgt een betekenis mee, achter iedere handeling zit een berg symboliek. Toch doet het niks af aan het verhaal, een opmerkelijke prestatie. Bijzonder knap werk dat in symboliek en esthetiek uitblinkt zonder ooit de balans te verliezen. Ideaal voor een regenachtige middag.