Programmamaker en columnist Tim den Besten staat op donderdag 22 november op het Wintertuinfestival met een college over ‘de geluiden van nu’, aldus de Facebookpagina van het evenement. ANS was erg benieuwd naar deze geluiden en zocht Den Besten op in een bruine kroeg in Amsterdam. ‘Ga ik over de geluiden van nu vertellen? Daar weet ik niks van!’
Tekst: Pleun Weijers
Foto’s: Irene Wilde
Tim den Besten, bekend van onder andere de documentaire Super Stream Me en programma’s als De Lowlands Show en Beestieboys, kan dus niet vertellen wat hij gaat doen op het Wintertuinfestival. ‘We hebben dat nog niet precies bepaald. Een college geven, ik weet niet of ik daar wel goed in ben.’ Interviewen kan Den Besten in ieder geval wel. In zijn huidige programma Tims ^ tent ontvangt hij jong, aanstormend talent in een tentje op een camping voor een goed gesprek over het leven. De interviewstijl van Den Besten is spontaan en direct. Het lijkt misschien alsof hij gewoon maar wat doet, maar het levert bijzonder luchtige, openhartige interviews op. Dat is ook niet onopgemerkt gebleven, want onlangs werd Den Besten genomineerd voor de Sonja Barend Award. Aangezien de geluiden van nu nog even op zich laten wachten, maakt ANS er maar het beste van en vragen we hem naar zijn werk. Een interview over interviewen, dus.
In je programma’s komen vaak bijzondere mensen voorbij die het net allemaal even anders doen. Ben je zelf ook iemand die het allemaal anders doet?
‘Laatst vertelde mijn vader aan de Volkskrant dat ik toen ik klein was een beetje anders was, haha. Wanneer alle kinderen links gingen, sloeg ik juist rechtsaf, zei hij. Ik denk niet dat ik per se alles anders doe, hoewel ik me niet zo snel laat verleiden door groepsdruk. Toch ben ik altijd wel benieuwd naar wat mensen van mijn werk vinden, ik zit vaak op Twitter zodra een programma is uitgezonden. Wanneer een negatieve reactie hout snijdt en iemand bijvoorbeeld zegt, waarom vroeg hij dit of dat niet, dan vind ik dat natuurlijk wel kut. Maar als iemand zegt dat ik lelijk ben, heb ik daar niet zoveel moeite mee.’
Zijn je programma’s anders dan andere dingen die je op televisie ziet?
‘Ik geloof wel dat de programma’s die ik maak, zoals Tims ^ tent, De Lowlands Show en de documentaires met Nicolaas Veul, een beetje anders zijn dan anders. Ze gaan wat langzamer en hebben een andere soort humor, ik hou niet zo van gelikt of popiejopie. Een programma moet grappig zijn, maar tegelijkertijd inhoud hebben. Je moet op het ene moment een serieus gesprek kunnen voeren en meteen daarna een leuke grap kunnen maken. Ik hou heel erg van die combinatie, die er door de VPRO ook wel een beetje in wordt geramd. Toren C lijkt bijvoorbeeld op het eerste gezicht alleen maar grappig, maar is ook kritisch op de kantoorcultuur. Iedereen kent wel iemand op zijn werk die lijkt op een Toren C-personage.’
‘Met jonge mensen kun je vaak een beter gesprek voeren omdat ze niet zo op hun woorden letten.’
Interview je graag een bepaald type mens?
‘Ik vind het leuk om jonge mensen te interviewen, want zij zijn niet zo vaak geïnterviewd en daardoor nog een beetje onbevangen. Het is niet zo dat ik alleen maar jonge mensen wil spreken, maar met hen kun je vaak wel een beter gesprek voeren omdat ze niet zo op hun woorden letten. Het idee van Tims ^ tent is dan ook om aanstormend talent een podium geven. Mensen die iets bijzonders hebben gedaan, zoals een boek schrijven, maar die nog niet overal te zien zijn geweest. Ik vind het heel leuk om te weten te komen wie deze mensen zijn, wat ze hebben gemaakt en wat hen beweegt.’
Wie zou je graag in je tent willen uitnodigen?
‘We wilden heel graag Nathan Moszkowicz, de manager van Lil’ Kleine, in ons programma hebben. Lil’ Kleine zelf is natuurlijk al heel vaak geïnterviewd, maar de man achter hem nog niet. Hij is een hele jonge zakenman met een flink bedrijf, wat superinteressant is. Helaas is het niet gelukt, hij wilde niet, geloof ik. Maar goed, het volgende seizoen van Tims ^ tent wordt sowieso een beetje anders. Als het goed is komen er veel mensen in het programma die ik graag zou willen spreken.’
Hoe bereid je je voor op een interview?
‘Het werkt voor mij niet om me heel goed voor te bereiden, omdat ik dan alleen maar bezig ben met wat ik al weet. Ik vergeet dan de simpelste dingen te vragen omdat ik het al ergens heb gelezen. De redactie voert wel een voorgesprek met alle gasten, waarvan ik dan een documentje krijg. Dat lees ik vaak op de ochtend van het interview even door. De redactie houdt soms ook dingen voor me achter. Ze denken dan: dit gaan we nog niet aan Tim vertellen, het is veel leuker als hij daar zelf achter komt tijdens het interview.’
Je interviews wekken vaak een ontspannen indruk. Hou je echt een interview, of voer je eerder een gesprek?
‘Ik snap wat je bedoelt, want ik interview niet heel gestructureerd. Maar zelf beantwoord ik volgens mij niet veel vragen, dus het is niet echt een wederzijds gesprek. Soms is het grappig als iemand iets aan mij terugvraagt, want daarmee kun je ook een bepaalde kant van iemand belichten. Wanneer iemand bijvoorbeeld de hele tijd de vraag terugkaatst, dan zegt dat natuurlijk iets over die persoon. Toch is het belangrijk dat het wel om de gast blijft gaan. Het is dus eigenlijk een interview in de sfeer van een gesprek.’
‘Natuurlijk sla ik ook wel eens de plank mis.’
Gebeurt het wel eens dat iemand niet zo goed reageert op je vragen?
‘Soms komt het voor dat een gesprek een beetje oppervlakkig blijft. Dan vraag je iemand bijvoorbeeld of er leven is na de dood, maar dan heeft diegene er nog nooit over nagedacht. Dat is dan wel jammer. En natuurlijk sla ik ook wel eens de plank mis. Tijdens het draaien van de aflevering van Tims ^ tent met Anne Fleur Dekker zei ze op een gegeven moment dat Thierry Baudet het ook maar goed bedoelde, waarop ik antwoordde: ja, maar Hitler toch ook? Ik bedoelde natuurlijk dat iemand die het goed bedoelt niet per se goed hoeft te zijn, maar dat was best een heftig moment. Ik moest het toen wel even goedmaken tijdens het gesprek. Dat stuk hebben we er geloof ik ook uitgeknipt.’
Nu je bekender wordt, krijg je ook steeds meer aandacht van de media. Hoe is het om zelf te worden geïnterviewd?
‘Ik moet bekennen dat het me meer moeite kost dan zelf interviewen. Je bent de hele tijd over jezelf aan het praten en je hoopt dat de ander blij is met wat je antwoordt. Tegelijkertijd wil ik ook geen dingen zeggen die ik helemaal niet wil zeggen. Al je woorden worden in een bepaalde context geplaatst, dus het ligt echt aan de interpretatie van degene die het interview schrijft hoe iets overkomt. Jullie kunnen bij wijze van spreken een heel gek stukje typen over wat ik hier allemaal zeg. Daar ben ik in mijn achterhoofd wel mee bezig. Ik heb nu alweer spijt van wat ik net zei over Anne Fleur Dekker, haha.’
Je programma’s lopen goed en je krijgt ook steeds meer erkenning. Hoe voelde het toen je hoorde dat je genomineerd was voor de Sonja Barend Award?
‘Ik had die dag vrij, dus ik was de avond ervoor laat naar bed gegaan. Toen ik rond een uur of twaalf ‘s middags wakker werd en op mijn telefoon keek, zag ik allemaal berichtjes van vrienden en collega’s. Je krijgt geen een gouden envelop in de brievenbus, de jury stuurt een persbericht eruit en dan hoor je het via via. Maar ik was heel erg blij. We zijn pas anderhalf jaar bezig met dit programma, en dan komt zo’n nominatie.’
Wat hoop je nog te bereiken?
‘Ik wil dat mijn werk beter wordt en dat ik zelf ook kan groeien. Het gaat hartstikke goed en we hebben een heel leuk team, dus ik hoop dat ik nog heel lang programma’s kan blijven maken. Ik zou verder niet echt bekender willen worden. Het is best raar dat wanneer ik voor een interview iets persoonlijks tegen de Volkskrant zeg, er later berichtjes op NU.nl verschijnen met titels zoals ‘Tim den Besten heeft verlatingsangst’. Het is niet dat mensen dit soort dingen niet mogen weten, maar het hoeft van mij niet zo kort door de bocht. Toch wil je dat zoveel mogelijk mensen naar je werk kijken en daarvoor heb je die bekendheid wel nodig. Het is dus een beetje tegenstrijdig.’
Zijn er dingen die je zou willen doen buiten televisie maken?
‘Wat ik nu doe, doe ik eigenlijk het liefst, maar televisie is voor mij niet heilig. Er zijn allerlei andere dingen die ik ook leuk zou vinden om te doen. Ik zou best met kinderen willen werken, dan word ik meester Tim, haha. Het lijkt me ook heel leuk om een eigen café of wijnbar te hebben. Dan kan ik alsnog met mensen praten.’