Afgelopen dinsdag werd in de Tweede Kamer een motie aangenomen die het mogelijk maakt om in de toekomst weer voor studies te loten. Studentenorganisaties zijn verdeeld over of de selectieprocedure hiermee eerlijker of juist oneerlijker wordt.
Het loten om aan een studie te beginnen werd drie jaar geleden afgeschaft door toenmalig minister Jet Bussemaker (PvdA). Een selectie enkel op basis van onderwijsprestaties en motivatie en dus zonder geluksfactor zou ervoor moeten zorgen dat ‘de juiste student op de juiste plek’ terecht zou komen. Volgens Jan Paternotte (D66) en Harry van der Molen (CDA) leidde de selectie de afgelopen jaren echter tot prestatiedruk en kansenongelijkheid. Zij dienden dan ook een motie in om de decentrale selectie af te schaffen en voortaan weer te loten. Het voorstel werd gesteund door de PVV, GroenLinks, SP en de PvdA.
Gelijke kansen
Ook de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) is van mening dat loten eerlijker is en voor meer gelijke kansen zorgt dan een decentrale selectie. ‘Ongewogen loting is natuurlijk verre van perfect en er zullen ook studenten zijn die daardoor hun kans op een studieplek missen’, vertelt Monty Aal, vice-voorzitter van de LSVb. ‘We zijn ons daarvan bewust, maar het is tegelijkertijd ook bewezen dat de decentrale selectie heel schadelijk is voor de kansengelijkheid van groepen. Dat weegt voor ons zwaarder.’
‘Het leek van tevoren natuurlijk eerlijk: “Als je het echt wil, bewijs je maar dat je het kan.”’
Bij het invoeren van de decentrale selectie is volgens de LSVb namelijk een ‘schaduweconomie’ ontstaan waarin betaalde trainingen worden aangeboden om motivatiegesprekken en toetsen door te komen. Scholieren waarvan de ouders dat kunnen betalen, hebben daardoor een oneerlijk voordeel. ‘Het leek van tevoren natuurlijk eerlijk: “als je het echt wil, bewijs je maar dat je het kan.”’ Uit voortschrijdend inzicht is echter gebleken dat het studenten vanuit het hbo en met migratieachtergrond structureel worden benadeeld door de decentrale selectie.’
Het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) is daarentegen kritisch tegenover de maatregel. ‘Als selectie nodig is, moet dat op een eerlijke manier gebeuren’, stelt voorzitter Kees Gillesse. ‘We vragen ons af of dit de goede manier is om daar te komen.’
Het kabinet gaat de komende tijd onderzoeken in welke vorm de loting weer ingevoerd gaat worden.