Gisterenavond besloot de Bisschoppenconferentie na een langlopend conflict met de raad van toezicht van de Radboud Universiteit (RU) dat de universiteit zich niet langer ‘katholiek’ mag noemen. Toch lijkt er aan de katholieke identiteit van de RU weinig te veranderen. ‘Je kunt de naam wel dekatholiciseren, maar daarmee haal je het katholieke niet uit de institutie.’
De Nederlandse Bisschoppenconferentie zorgt er daarmee voor dat de raad van toezicht van de RU, die nu nog Stichting Katholieke Universiteit (SKU) heet, vanaf 15 november het woordje ‘katholiek’ niet meer in de naam mag dragen. Voorlopig heeft deze naamswijzinging geen verdere gevolgen voor de universiteit, maar symbolisch nemen de bisschoppen hiermee namens de katholieke kerk afstand van de RU. De aanleiding van dit besluit ligt in een lang geschil tussen de bisschoppen en de SKU. De bisschoppen benoemden de bestuursleden van de stichting, waarbij ze naast competentie ook katholiciteit als eis stelden voor de kandidaten. Volgens de SKU leidde deze kieskeurigheid ertoe dat er niet genoeg nieuwe bestuursleden konden worden gevonden.
Afgelopen juli besloot de Ondernemingskamer, die rechtsuitspraken doet over geschillen binnen bedrijven, het hiermee eens te zijn en de macht van de bisschoppen in te perken. De uitspraak luidde dat de bisschoppen voortaan maar een van de vijf bestuursleden mochten benoemen, waardoor het bestuurstekort van de SKU werd opgelost. Volgens Jurijn Timon de Vos, die promoveert op de katholieke identiteit van de RU, blijft het karakter van de universiteit ondanks het verlies van het predicaat behouden. ‘Je kunt de naam wel dekatholiciseren, maar daarmee haal je het katholieke niet uit de institutie.’
Organisaties gericht op geloof
De RU kent namelijk meerdere organisaties die gericht zijn op het katholieke geloof. Het Katholiek Documentatie Centrum (KDC) beheert bijvoorbeeld een rijk archief aan katholieke documenten in de universiteitsbibliotheek en het Center for Catholic Studies is een speciaal onderzoekscentrum dat zich richt op het katholicisme. De symbolische afstand die de bisschoppen namens de kerk van de RU nemen, zegt volgens Vos nog niets over het voortbestaan van deze centra. Ondanks de naamswijziging zal de katholiciteit namelijk op de RU aanwezig blijven, zo verwacht hij. ‘De katholiciteit binnen de universiteit wordt gedragen door mensen aan de universiteit die er inspiratie uit halen en er actief mee aan de slag gaan. Dat faciliteert de RU nog steeds. Als persoon hoef je daar ook helemaal niet katholiek voor te zijn: de directeur van het KDC is bijvoorbeeld een protestant.’
Ook de universiteit zelf wil de cultuur bewaren en zulke instanties behouden. ‘De missie en de identiteit van de RU en het Radboudumc blijven hetzelfde’, verklaart Thomas Haenen, persvoorlichter van de RU. In een interview met universiteitsmagazine Vox stelde ook Wim van der Meeren, voorzitter van de SKU, dat de stichting zich ook zonder predicaat katholiek voelt en ze hoopt dat er niets verandert.