Nijmegen is de op een na meest vervuilde stad van Nederland, zo bleek vanochtend uit onderzoek van het Europees Milieuagentschap (EEA). Volgens de cijfers van het EEA valt Nijmegen buiten de schone luchtnormen van het WHO. Zulke vervuilde lucht verhoogt de kans op ziektes, zoals kanker. Uit onderzoek van de GGD blijkt dat de meeste luchtvervuiling uit de Waal komt, in de vorm van de scheepvaart.
Het onderzoek van de EEA gebruikte meetstations die in de steden hangen om het fijn- en stikstofpercentage in de lucht te meten. Dit gebeurde in totaal in 323 Europese steden, waarvan negen Nederlandse. Alleen de top 127 bleek aan de gezondheidsnormen van de WHO te voldoen. Het missen van die norm kan grote gevolgen hebben: volgens het RIVM sterven jaarlijks elf duizend mensen aan de gevolgen van vuile lucht. Nijmegen eindigde buiten die norm als 136ste, en wist binnen Nederland alleen Amsterdam achter zich houden. Toch wordt er al heel veel gedaan aan het verbeteren van de luchtkwaliteit in Nijmegen, zegt Daan Moerkerk, woordvoerder Luchtkwaliteit namens GroenLinks Nijmegen.
Maatregelen
Zo kwam de gemeente vorig jaar met een dertig maatregelenprogramma om de luchtkwaliteit te verbeteren, hierin werd afgesproken de roetreductie met veertig procent te laten afnemen, een strengere norm dan die vanuit Europa. Sindsdien worden onder meer oude brommers en scooters van fietspaden geweerd. ‘Ook is er een opkoopregeling voor tweetakt brommers, burgers kunnen dan hun brommer ruilen voor een bedrag om bijvoorbeeld een elektrische fiets van te kopen,’ benoemt Moerkerk. ‘Dat loopt storm, binnen no time was dat potje op. Nu wordt er gekeken naar nieuw budget en wordt de actie verlengd.’ De buitenruimte is echter niet de enige plek waar maatregelen genomen moeten worden, geeft Moerkerk aan. ‘Verder kijken we bijvoorbeeld naar het aanpakken van houtstook, maar dat is heel moeilijk, want eigenlijk moeten daar landelijke regels voor komen.’
Scheepsvaart
De limieten van de gemeentepolitiek is iets wat het echt aanpakken van de luchtvervuiling vaker tegenhoudt. Dat maakt het vooral lastig een ander probleem aan te pakken, de grootste vervuiler, de scheepvaart. ‘Vijftig procent van de uitstoot komt van de scheepvaart, maar die varen gewoon langs en kan je moeilijk tegenhouden. We leven in Nijmegen, aan de meest bevaren binnenvaartroute van Europa’, benadrukt het GroenLinks raadslid. Hier gaat de gemeente dan ook soms buiten Nijmegen te werk. ‘Zo is GroenLinks-wethouder Harriët Tiemens op regionaal niveau en breder bezig met het aanpakken van de motoren van de scheepvaart, daar wordt dan gekeken naar andere brandstoffen, maar ook naar bijvoorbeeld de elektrificatie van de scheepvaart’, legt Moerkerk uit. ‘Nijmegen zal dan de plek zijn om die containers hun accu’s met groene stroom op te laden.’
Studentenbijdrage
Naast de grote containerschepen lijkt het alsof de normale student weinig kan doen, toch kan die wel helpen volgens Moerkerk. ‘Binnenkort komt een plan uit om inwoners zelf die luchtkwaliteit te laten opnemen met apparaatjes waar je subsidie voor kan krijgen. Studenten zouden daar fantastisch voor zijn.’ Die cijfers zouden dan op een openbare site komen, wat volgens Moerkerk kan helpen met de voorlichting over luchtvervuiling. Het kan echter ook simpeler: ‘Geen auto kopen zou ik al een hele belangrijke vinden, neem elektrische alternatieven als je toch lange afstanden wilt afleggen.’ Moerkerk sluit af met het STOP-principe: ‘eerst stappen, dan trappen, als derde het OV en als laatste pas het pedaal.’