Vanaf juli 2020 komen studenten op basis van loting in aanmerking voor een woning bij de Studenten Huisvesting Nijmegen en Arnhem (SSH&). Eerder gebeurde dit op basis van wachttijd.
Tekst: Myrte Nowee
De data van de SSH& liegen er niet om: de wachttijden bij de huisvesting zijn enorm. Een eerstejaarsstudent wacht gemiddeld twaalf maanden op een kamer bij SSH&, zo verduidelijkt haar website. Voor ouderejaarsstudenten is dit vaak bijna vijf jaar. Om die reden wordt het systeem afgeschaft waar studenten op basis van de langste wachttijd een woning toegewezen krijgen. Vanaf 12 juli wordt iedere te verhuren kamer verloot onder de geïnteresseerden.
Door deze nieuwe manier van kamers toewijzen krijgt iedereen een ‘eerlijke kans’, beweert de SSH&. Iedere student heeft namelijk net zoveel kans als een ander die op dezelfde woning reageert, terwijl in het oude systeem degene met de meeste wachttijd de kamer kreeg. Deze rangorde vervalt dus: ‘een systeem met lange wachttijden sluit niet langer aan bij het huidige studentenleven.’
Vastgelopen systeem
De reden voor de wijziging zijn de lange wachttijden waardoor het systeem volgens Vincent Buitenhuis, manager strategie en wonen bij de SSH&, ‘compleet is vastgelopen’. ‘Er zijn veel studenten die door de onzekerheden van het leenstelsel pas in het tweede jaar van hun studie besluiten op kamers te gaan. In dat geval is het onmogelijk om direct bij ons te kunnen wonen: je mist de eerstejaarsvoorrang en moet vervolgens jaren wachten voordat je weer aan de beurt bent,’ legt Buitenhuis uit.
Daar ligt dus het probleem. Door onder andere het leenstelsel studeren studenten tegenwoordig minder lang. Tegelijkertijd zijn de wachttijden de afgelopen jaren enorm opgelopen. Deze combinatie zorgt ervoor dat de tijd dat je moet wachten op een studentenwoning vaak de lengte van een volledige studie beslaat. De SSH& is daarom voor veel studenten onbereikbaar geworden. ‘Dat moest dus anders’, vertelt Buitenhuis.
Veranderingen nieuwe regeling
Er zijn veel zaken die gaan veranderen met het nieuwe systeem. Zo wordt aanmelden gratis en mag je voortaan maar één keer reageren per week, in plaats van twee keer. Daarbij is het mogelijk om te zien hoeveel mensen zich al hebben ingeschreven voor een woning, voordat je hierop reageert. Op die manier kun je je kansen beter inschatten. ‘Zo wordt in het begin van het academisch jaar soms wel 100 tot 150 keer gereageerd op een kamer, terwijl dit er rond april en mei er soms maar 15 zijn’, vertelt Buitenhuis. Het wordt ook mogelijk om tot het laatste inschrijfmoment nog van voorkeur te wisselen om je kansen te vergroten.
‘De wachttijden bij duo-registraties zijn soms langer dan een gemiddelde relatie duurt.’
Ook zal het principe van reisurgentie niet enkel meer op eerstejaarsstudenten worden toegepast, maar ook op ouderejaars. Wanneer een student langer dan twee uur moet reizen krijgt deze exclusief toegang tot de loting voor de locatie Vosseveld in Hatert. Deze studenten mogen ook gewoon op de andere SSH&-panden reageren.
Daarnaast zal de duo-registratie worden afgeschaft: het systeem waarin koppels minstens een jaar samen moeten zijn ingeschreven, voordat ze met hun gezamenlijke wachttijd kans maken op een woning. ‘Die regeling vraagt van stelletjes dat zij bewijzen dat ze een bestendige relatie hebben, voor ze een woning kunnen bemachtingen’, vertelt Buitenhuis. ‘We kwamen erachter dat dit niet werkt. Ook bij de duo-registraties liepen de wachttijden namelijk al jaren op. Zelfs tot het punt dat deze soms langer zijn dan dat een gemiddelde relatie duurt.’ Het voornemen is dat stelletjes die samen een woning willen huren zich vanaf juli nog steeds samen inschrijven, maar direct kunnen meedingen.
Betere doorstroom
Dat je lang ingeschreven moet staan voor een duo-woning komt ook omdat veel studenten hun wachttijd opsparen om als ouderejaars hier gebruik van te maken, legt Buitenhuis uit. ‘Wat we meestal zien is dat studenten tijdens hun studie al ergens op kamers wonen, maar de kans op een woning bij de SSH& achter de hand houden als optie voor het laatste studiejaar. Dat is fijn voor deze groep, maar de studenten die vanuit een SSH&-kamer willen doorstromen naar een zelfstandige woning, lopen hierdoor vast.’
‘Wanneer deze groep kan doorstromen, zijn er weer kamers voor nieuwe studenten.’
Buitenhuis doelt op het vervallen van de inschrijftijd bij de SSH& wanneer een student een toegewezen kamer accepteert. Omdat studenten die bij particulieren een kamer huren hier geen last van hebben, kunnen deze een langere wachttijd opbouwen en wordt het voor SSH&-bewoners lastiger om door te verhuizen naar een zelfstandige wooneenheid. Daardoor blijven deze studenten vaak hun volledige studie in hun eerste studentenkamer, wat nadelig is voor nieuwe studenten. Het nieuwe systeem is daarom gericht op een betere doorstroom. Om dat te bewerkstelligen is het vanaf juli enkel mogelijk om naar een zelfstandige woning te verhuizen wanneer de persoon in kwestie al eerder woonachtig was bij de SSH&. Buitenhuis: ‘wanneer deze groep kan doorstromen, zijn er dus weer kamers beschikbaar voor nieuwe studenten.’
Hoewel de loting op deze manier voor een snellere doorstroom van studentenkamers zorgt, wordt het voor andere studenten hierdoor haast onmogelijk om een zelfstandige SSH&-woning in Nijmegen te bemachtigen. Je zou dan eerst moeten worden ingeloot in een kamer, om vervolgens te loten voor een zelfstandige woning. ‘Het systeem is inderdaad meer gesloten’, aldus Buitenhuis. Woningen in Arnhem zijn de uitzondering op de regel. Daar mag je wel als buitenstaander op reageren omdat daar, in tegenstelling tot Nijmegen, meer zelfstandige woningen dan kamers zijn.
Tussen wal en schip
De nieuwe regeling is goed nieuws voor eerstejaarsstudenten die niet kunnen concurreren met de wachttijden van ouderejaars, maar er is ook een grote groep studenten voor wie deze regeling zeer ongunstig is. Studenten die momenteel al rond de drie á vier jaar wachten, hebben het komend half jaar namelijk onvoldoende wachttijd om via het oude systeem nog snel een kamer te vinden. Met het nieuwe systeem vallen ze ook net buiten de boot: waar zij eerst bijna aan de beurt waren staan ze plotseling op gelijke voet met studenten die slechts twee weken staan ingeschreven.
‘Het nieuwe systeem is voor iedereen eerlijk.’
Daarnaast bestaat door het loten het gevaar dat voortaan meer studenten zich ‘op de gok’ zullen inschrijven op een kamer, zonder dat ze daadwerkelijk die kamer op dat moment zouden willen. Eerder gebeurde dit niet veel. Wanneer een student een toegewezen kamer weigerde, verloor deze namelijk zijn inschrijftijd. Nu er überhaupt geen sprake is van een inschrijftijd zou dit voor gedoe kunnen zorgen. De SSH& heeft daarom een sanctie bedacht waarbij bij weigering van een toegewezen kamer de student tien weken is uitgesloten van loting. ‘We moeten vervolgens in de praktijk kijken of deze sanctie te zwaar, of juist niet zwaar genoeg is’, aldus Buitenhuis.
‘Het nieuwe systeem is voor iedereen eerlijk, maar er zijn natuurlijk mensen die in het huidige systeem zitten die nadeel ondervinden van het nieuwe systeem’, beaamt Buitenhuis. Hij lijkt hier echter niet echt mee te zitten. ‘Er zullen mensen zijn die met het nieuwe systeem worden benadeeld en er zullen mensen zijn die het nieuwe systeem prettiger vinden. Dat is onvermijdelijk.’
Op dit moment kunnen studenten zich niet meer inschrijven voor de SSH&. Studenten die al ingeschreven staan kunnen tot 1 juli 2020 op woningen reageren volgens de oude regelingen. Vanaf dat moment valt iedereen in de nieuwe regeling.