‘Er borrelt iets in de gangen van de Radboud. Een onrust. Een zorg. Een woede.’ Met deze onheilspellende woorden begint het manifest van de nieuwe actiegroep Changing Perspective, die sinds kort actief is op de Radboud Universiteit (RU). De groep wil een universiteit waarbij het minder draait om geld en meer om mensen. Niek Steenhuis en Thomas Keulemans leggen uit wat ze met de beweging willen bereiken. ‘Het ijzer is heet, dus we willen dat studenten nu zelf hun verantwoordelijkheid nemen.’
Tekst en foto: Vincent Veerbeek
Smerige spelletjes
Met de spottende leus ‘We invite you to really change perspective‘ nodigt de actiegroep studenten, docenten en medewerkers van de RU uit om zich bij de beweging aan te sluiten. Changing Perspective wil zo in verzet komen tegen toenemende marktwerking op de universiteit. ‘We willen een brede beweging opbouwen van kritische mensen’, legt Keulemans, masterstudent Social and Political Philosophy, uit. ‘De marketisering van de universiteit treft iedereen, van docenten tot studenten. Die tendens zet ons allemaal onder druk en maakt ons letterlijk ziek, met burn-outs en depressies als gevolg van een verhoogde werkdruk. Als we inzien dat we allemaal in hetzelfde schuitje zitten, kunnen we een grote beweging maken die dat kan tegengaan.’ Volgens de studenten wordt onderwijs steeds meer een middel om geld te verdienen, in plaats van een doel op zich. ‘De universiteit krijgt steeds minder geld per student vanuit Den Haag, waardoor geld verdienen het hoofddoel wordt, in plaats van de kwaliteit van onderwijs en onderzoek’, vertelt Steenhuis, masterstudent Kunstgeschiedenis en Filosofie.
Lokaal en landelijk
De studenten zien de problemen op de RU dan ook als onderdeel van een grotere kwestie. ‘Het is ook een nationaal probleem omdat de afgelopen drie rechtse kabinetten constant hebben bezuinigd op onderwijs’, vertelt Keulemans. ‘Studenten zitten nu in de hoek waar klappen vallen, want de basisbeurs is geschrapt. Daarnaast bezuinigt de overheid zoveel dat universiteiten worden gedwongen om toe te geven aan marktwerking.’ Eerder begonnen studenten in Amsterdam actiegroep de Nieuwe Universiteit en in Groningen werd de Democratische Academie gevormd. Bij deze landelijke strijd willen de studenten van Changing Perspective zich nu ook aansluiten omdat ook in Nijmegen problemen zijn, zoals de hervormingen bij de Faculteit der Letteren. Daarnaast steekt de Faculteit der Sociale Wetenschappen geld in een nieuw gebouw, terwijl docenten van Psychologie expliciet worden verzocht minder tijd en arbeid te steken in hun onderwijs. ‘Dat zijn smerige spelletjes die de universiteit speelt en die willen we aan de kaak stellen’, legt Keulemans uit.
‘Ik denk dat studenten tegenwoordig best wel mak worden gemaakt.’
Buitenparlementair en compromisloos
Hoe de actiegroep deze problemen precies aan wil pakken, is op dit moment nog niet duidelijk, hoewel ze naar eigen zeggen wel een aantal ideeën klaar hebben liggen. De actiegroep heeft inmiddels een manifest verspreid en een Facebookpagina gelanceerd. Dinsdag zijn ze in het kader van de nationale Day of Protest, een landelijk actiedag voor het onderwijs, op het Erasmusplein in gesprek gegaan met geïnteresseerden. Wat voor acties de actiegroep daarna gaat organiseren, hangt volgens Keulemans voor een groot deel af van de mensen die zich bij de beweging aansluiten. ‘We zijn nu vooral bezig onze actiegroep op te zetten. Het manifest is heel open en we nodigen mensen uit om zich aan te sluiten. Ik denk dat studenten tegenwoordig best wel mak worden gemaakt, want er was bijvoorbeeld nauwelijks protest tegen het afschaffen van de basisbeurs. Wij willen daar verandering in brengen.’ Stemmen op AKKUraatd of asap is volgens de actiegroep dan ook niet afdoende. Niet omdat fractieleden niet radicaal genoeg zijn, maar omdat ze te weinig inbreng hebben. ‘Zij hebben te weinig besluitrecht binnen de hoogste organen om een fundamentele verandering teweeg te brengen’, legt Keulemans uit. De zwakke positie van studenten in de medezeggenschap is ook een reden dat de decentralen en Humanities Rally, twee studentenpartijen aan de Universiteit Amsterdam die zijn voortgekomen uit de Maagdenhuisbezetting, inmiddels zijn gestopt. Desondanks sluiten de studenten niet uit dat Changing Perspective uiteindelijk ook leidt tot het ontstaan een nieuwe partij met een radicalere insteek dan de bestaande studentenpartijen.
Changing Perspective bestaat op dit moment uit twintig studenten uit binnen- en buitenland, inclusief een aantal PhD-studenten. Tot nu toe hebben nog weinig docenten zich aangesloten, volgens Steenhuis vooral omdat ze vrezen voor hun baan en weinig tijd hebben vanwege de hoge werkdruk. Hoewel de beweging dus nog vrij klein is, durven de studenten groot te dromen. ‘Uiteindelijk is ons doel om de universiteit terug te winnen en de nadruk weer bij de kwaliteit van het onderw[ijs te leggen’, besluit Keulemans.