Tijdens de Diesviering ter ere van het honderdjarig bestaan van de Radboud Universiteit (RU) werd José Sanders geïnstalleerd als eerste vrouwelijke rector magnificus. Naast verschillende toespraken van onder andere burgemeester Hubert Bruls en voorzitter van het College van Bestuur Daniël Wigboldus was er tijdens de Dies ook een beetje ruimte voor de Nijmeegse student.
‘De RU kent een bijzondere start als Katholieke Universiteit’, zo begon Wigboldus zijn welkomstwoord aan alle aanwezigen, waaronder, zo benadrukte hij, in het bijzonder koning Willem-Alexander. Tijdens de Diesviering werd veelvuldig stilgestaan bij dit bijzondere verleden. Onder andere student Amber Stoelman en burgemeester Hubert Bruls blikten, afgewisseld door muzikale intermezzo’s, terug op honderd jaar Radboud. Niet uitsluitend het verleden werd bekeken. Zo daagde Stoelman het publiek uit om na te denken over wat zij voor een ander kunnen betekenen en stond Wigboldus stil bij de recente berichtgeving omtrent grensoverschrijdend gedrag. ‘Recente discussies raken ons’, aldus Wigboldus. ‘In een veilige omgeving is het voorwaardelijk om te werken met elkaar.’
Ook bedankte hij voormalig rector Han van Krieken, die recentelijk zijn taken neerlegde wegens een melding van seksueel intimiderende opmerkingen, voor zijn inzet en bijdrage aan de universiteit. José Sanders, die van Krieken opvolgt, stond ook stil bij wat de Radboud vandaag wil uitdragen: ‘Studenten aan de RU hebben niks anders nodig dan zichzelf en een rugzak vol nieuwsgierigheid.’
Nieuw rector
Het zou een feestelijk overdracht van rector Han van Krieken aan José Sanders worden, maar doordat zijn grensoverschrijdend gedrag, in de vorm van seksuele opmerkingen tegen een vrouwelijke medewerker, aan het licht kwam, legde van Krieken zijn taken vroegtijdig neer.
José Sanders ontving daarom haar ambtsketen van Heleen Murre-van den Berg, decaan van de filosofiefaculteit en voor vandaag waarnemend rector, die zij onder luid applaus uit de zaal in ontvangst mocht nemen. Alleen een Twents accent en een dikke bril had ze naar eigen zeggen bij zich toen ze aan de RU begon, maar meer was ook niet nodig. ‘Een Twents accent, gender, geaardheid en sjieke manieren doen er niet toe,’ aldus Sanders. De RU staat volgens haar voor de emancipatie van velen. ‘We hebben andere groepen nodig om andere vragen te stellen. Vragen die zij meebrengen zijn belangrijk voor duurzame en relevante wetenschap en onderwijs.’
Sanders reflecteerde op de RU: ‘Als universiteit mogen wij meer doen om onze deuren te openen voor iedereen.’ Ze vroeg zich hardop af of we als universiteit wel verwelkomend genoeg zijn. ‘Laten we kritisch naar onszelf kijken en meer ons best doen.’ Wijze lessen zijn volgens haar te trekken uit de daden van verzetsheld en voormalig rector Titus Brandsma. ‘Hij staat voor waarheid, goedheid en vrijheid’, vond Sanders. ‘Waarheid’, aldus Sanders, ‘gaan we niet relativeren tot iets wat maar een mening is.’
Bij de afsluiting van de Diesviering stond ze nog even stil bij de discussie die momenteel gevoerd wordt over sociale veiligheid. Ze sprak over beleid dat hierop gemaakt moet worden. ‘We mogen erop vertrouwen dat we genoeg kracht hebben om ook hier stappen naar een duurzame toekomst in te zetten’.
Viering
Het honderdjarig bestaan werd gevierd met de uitreiking van zes eredoctoraten, waaronder aan bekend Belgisch viroloog Marc van Ranst. Hij wees de zaal op bedreigingen aan het adres van wetenschappers en anti-wetenschappelijke sentimenten in de samenleving, die volgens Van Ranst aangemoedigd worden door bepaalde politici. Hij riep op om begrijpelijk te blijven communiceren met de samenleving, teneinde het tij te keren.
De uitreikingen van de eredoctoraten werden afgewisseld met optredens van Nijmeegse studenten. Zij kregen zo, nadat de ultimate frisbeevereniging BFrisBee2’s een rol had gekregen in de opening van de Dies, ook een plekje in de viering. Voormalig campusdichter Derk Wijkamp droeg onder muzikale begeleiding van de Bigband een gedicht op. Ook huidig campusdichter, Thijs Kersten, stond in dichtvorm stil bij het eeuwfeest.
Cadeautjes
Wie jarig is trakteert. Om de verjaardag van de RU te vieren schonk de universiteit in samenwerking met partners uit de regio twee klankschalen aan de samenleving, die aan de Spiegelwaal zullen staan. Bezoekers kunnen via QR-codes door de RU verzorgde kennis en informatie opdoen, maar er is ook ruimte voor scholen om colleges te geven en ‘te luisteren, verstaan en ontmoeten’, aldus Wigboldus.
Er werd niet alleen getrakteerd door de RU. De universiteit mocht namens de Vereeniging ook een voor de gelegenheid gecomponeerd muziekstuk van Sem Hak in ontvangst nemen. Gemeente Nijmegen bood de Latijnse School in de binnenstad ter bruikleen aan, om hier een ontmoetingscentrum in te vestigen. Een aantal eeuwenoude boeken, die de RU tot dusver in bruikleen had, werden aan de universiteit geschonken. ‘Oh’s’ en ‘ah’s’ vulden hierop de zaal. De zilveren erepenning die de burgemeester hierna uitreikte kon slechts op enkele ‘oh’s’ rekenen.
