Home Papieren ANSBladartikelen Opschudding in hersenpudding

Opschudding in hersenpudding

door Redactie

De universiteit is druk bezig met het verduurzamen van campus en voedselaanbod. Toch laten ze steken vallen op het gebied van gezond eten. Daarom moet Radboud Universiteit (RU) actief stimuleren dat men
voor het gezonde kiest.

Tekst: Celis Tittse
Illustratie: Bibi Queisen

De nieuwe Refter is een paradijs van diverse producten en internationale eetkraampjes. Het is een groot succes gezien de dagelijkse hoeveelheid bezoekers. De eetgelegenheid is ook nog eens duurzaam en de universiteit mag daar trots op zijn. Helaas is de Refter nog niet gezond genoeg. Bij binnenkomst stuit de bezoeker direct op pizza’s, patat en vette Reftermaaltijden. Door gemakzucht pakt men vaak gewoon een panini, en een cola onderweg naar de kassa. In het strategisch plan van de Radboud Universiteit (RU) staat pontificaal dat de universiteit streeft naar een goede gezondheid van studenten en medewerkers. Een BBQ-corner, waar hamburgers met friet te bestellen zijn, draagt hier niet bepaald aan bij. Om het welzijn van studenten en medewerkers daadwerkelijk te bevorderen, moet de RU meer inzetten op het actief stimuleren van gezonde voeding.


Voedsel in strijd met onze hersenen

Ongezond eten in de cafetaria kan schadelijk zijn voor zowel mentale als fysieke gezondheid van medewerkers en studenten. Esther Aarts, hersenwetenschapper aan het Donders Instituut, is klip en klaar over de kwestie: ‘Mensen zijn minder gemotiveerd voor het doen van activiteiten, zoals het leren voor tentamens of het maken van opdrachten wanneer zij een slecht dieet hebben.’ De stoffen in de hersenen worden aangetast door slecht voedsel en dat maakt studenten minder weerbaar tegen stress.

‘Nu zijn er overal drie kinderfeestjesmaaltijden te vinden met bijpassende frisdranken.’

Dit is niet alleen nadelig voor studenten, maar ook voor de RU als instituut. Zij heeft namelijk een verzorgende taak en zou het vanuit prestatieoogpunt belangrijk moeten vinden dat studenten hun studietijd zo gezond mogelijk doorkomen. Op dit moment zijn er nog overal de drie kinderfeestjesmaaltijden te vinden met bijpassende frisdranken. Het gezonde voedsel dat nu de schappen pronkt is niet afdoende. Omdat het belangrijk is om studenten fit en energiek te houden, moet de RU dus meer gezonde voedingswaarden aanbieden.

Mooie praatjes vullen geen gaatjes

De RU heeft in haar strategisch plan staan dat ze streeft naar een gezonde campus en actieve inzet waar gezond functioneren van belang is. Gezonde voeding is hiermee inherent verbonden. Het Facilitair Bedrijf van de RU is de uitvoerende macht van de voedselvoorziening op de campus.

‘Gezonde ambitie is het ondergeschoven kindje van de RU geworden.’

Om een gezonde campus te realiseren zouden zij, aangestuurd door de RU, het voortouw moeten nemen. Directeur Gerben Smit van het Facilitair Bedrijf gaf aan op de hoogte te zijn van het huidige strategisch plan. Toch is de gezonde ambitie verbazingwekkend een ondergeschoven kindje geworden: ‘Bij het ontwikkelen van de visie van de Refter is voornamelijk aan dynamiek en duurzaamheid gedacht. Op gezonde voeding is nog niet primair gelet voor de huidige visie van de Refter.’ De communicatie over gezonde voeding is vanuit de universiteit niet afdoende gerealiseerd. Duurzaamheid lijkt daarentegen wel goed te zijn doorgekomen. De RU schijnt tot nog toe duurzaamheid over de gezondheid van haar studenten te prioriteren. Het huidige plan staat kennelijk vol mooie praatjes, maar er is nog werk aan de winkel voor deze werkelijkheid zijn geworden.

De suikersnelweg

De huidige plaatsing van de calorierijke producten maakt het moeilijk voor studenten om een goed voedingspatroon vast te houden. Producten zoals frisdranken, chocoladerepen en kroketten liggen op dit moment pal in het zicht. Zo staan naast alle koffieautomaten, snoepautomaten, naast de kassa’s liggen frisdranken en tegenover de Refteringangen staan de meest ongezonde kramen. Uit gemakzucht wordt door bezoekers nu eerder voor een calorierijk, ongezond etenswaar gekozen. ‘Daar komt nog bovenop dat mensen van nature eerder voor calorierijke voedingswaren gaan wanneer ze honger of stress hebben’,  vertelt onderzoeker Aarts.

‘Producten met buitensporig veel suiker moeten minder in het zicht liggen.’

Volgens haar kiezen we vaak op de automatische piloot ons voedsel en rationaliseren we achteraf onze keuze. Het verhogen van de drempel tot het kiezen van ongezonde producten zou helpen bij aantrekkelijk maken van een gezonde maaltijd. Nu is het te laat om de indeling van de Refter om te gooien, maar er zijn dingen die wel makkelijk te verbeteren zijn. Het verwijderen of door een gezonde optie vervangen van snoep en frisdranken, zou al stukken schelen.

Om studenten mentaal capabel te houden zou de RU gezond eten meer moeten stimuleren. Dit staat wel in hun strategisch plan maar laat te wensen over. Ondertussen maakt de indeling van het voedselaanbod het moeilijker om gezond te eten, wat snel moet worden veranderd door producten met buitensporig veel suiker minder in het zicht te leggen. ‘Voor een gezonde en vrije wereld’,  zoals de RU het zelf zo goed formuleert.

2 Reacties

Robin 16 januari 2020 - 15:17

Kritische reactie: dit leest als symptoombestrijding en is niet gericht op de realiteit

Ik heb met interesse deze opinie gelezen, en ik ben kritisch. Waarom? Omdat dit stuk naar mijn mening: (1) teveel focust op oppervlakkige invulling van welzijn i.p.v. onderliggende oorzaken; (2) een eigen invulling geeft aan de woorden in het strategisch plan; (3) het geen rekening houdt met de realiteit in een horecagelegenheid.

Ten eerste de oppervlakkige invulling van welzijn, met ondersteuning van een hersenwetenschapper wordt betoogt dat mensen minder gemotiveerd zijn als ze slecht eten en “de stoffen in de hersenen worden aangetast…”. Dit klopt wel denk ik, maar volgens mij is het effect andersom sterker: als
mensen gestrest/ moe zijn maken ze slechtere keuzes. Dit is (één van de) onderliggende oorzaken voor ongezond voedsel. Dan denk ik dat de universiteit beter meer energie en tijd kan steken in het tegengaan van stress en het aanleren van vaardigheden om efficiënter te studeren. Wat mij betreft is dit zinvoller om welzijn te bevorderen.

Ten tweede, de eigen invulling aan het strategisch plan, door te stellen dat streven naar een goede gezondheid van studenten en medewerkers hetzelfde is als het verbergen van ongezond voedsel en het sturen naar gezonde keuzes. Dat kan het volgens mij niet betekenen, omdat op de universiteit zelfstandigheid als een groot goed wordt gezien. Studenten zijn over het algemeen volwassen mensen die zelf hun keuzes kunnen maken. Daarom moet er zeker gezond eten aanwezig zijn, maar ik vind niet dat ongezond eten daarom verborgen moet worden.

Ten derde, de realiteit in een horecagelegenheid (wat de Refter in eerste instantie is) is dat er gericht moet worden op wat de klant wilt. Dit gaat heel goed in de nieuwe Refter denk ik, zoals genoemd in het artikel: duurzaamheid (modern), dynamiek (veel keuzes en snel eten zijn in de Refter belangrijk), en bijvoorbeeld veel vegetarische opties (modern en zelfs vereist voor sommigen). Een horecagelegenheid moet zich focussen op wat een klant koopt, dan heeft het bestaansrecht en een volle zaak. En de klanten van Refter willen nu eenmaal voedsel wat vult, en wat snel klaar en relatief goedkoop is. Dat kopen ze dus. Als de Refter het “ongezonde” voedsel niet aanbiedt, dan komen er te weinig mensen.
Aansluitend hierop, wat is ongezond? Als voorbeeld de BBQ-corner met hamburgers en friet. Persoonlijk denk ik dat hamburgers met friet, en een salade (dit is toch bij dezelfde corner verkrijgbaar?) geen ongezonde avondmaaltijd is. Je moet het niet iedere dag eten, daar is het niet voor bedoeld. Dat vet ongezond is volgens mij ook achterhaald. Het is sowieso niet verstandig om iedere dag uit eten te gaan, omdat restaurants eten altijd meer smaak moeten geven met bijvoorbeeld zout. Dat is misschien ongezond voor één dag, maar dat compenseer je eenvoudig de rest van de week. Hetzelfde tegenargument geld wat mij betreft op het “verwijderen of … vervangen [= 2x verwijderen] van snoep en frisdranken”. Je wordt met een gebalanceerd dieet en bewegingspatroon niet ongezond van suiker. En teveel suiker over de hele dag komt niet op het conto van het universiteitsrestaurant. Het klopt dat er overal snoepautomaten staan, helaas is dat dezelfde praktijk wat ik in de alinea hierboven schrijf: dat is wat mensen willen. Net zoals koffie,
wat ongezond is voor de gemiddelde mens vanaf 4 á 5 koppen per dag. Ondenkbaar om deze drank te verbergen.

Mijn conclusie is daarom dat deze opinie teveel focus legt op symptoombestrijding i.v.m. welzijn, en geen rekening houdt met de realiteit in een horecagelegenheid.

Groet, Robin

Antwoord
Redactie 24 januari 2020 - 10:32

Beste Robin,

Prettig te merken dat u het artikel interessant vond en dat het stof heeft doen opwaaien. Met het opiniestuk probeert de ANS problemen aan de kaak te stellen en onder de aandacht te brengen. Ongezond voedsel is een van de punten die nog verbetering behoeve, net als bijvoorbeeld de structureel hoge werkdruk op de RU of de drukte in de UB. Daar wijden wij opiniestukken in het blad aan.

Zelfstandigheid is inderdaad een goed ideaal, maar de universiteit mag wel helpen met het ondersteunen van studenten waar ze biologisch niet voor gemaakt zijn. Dit is ook opgenomen in het strategisch plan van de RU. De directeur van het facilitair bedrijf heeft aangegeven hier rekening mee te houden.
Fastfood eten, zoals het nu geserveerd wordt, wordt over het algemeen beschouwd als ongezond, door de grote hoeveelheid verzadigde vetten. Evenals dat koffie veel minder schadelijk is dan cola.

Wij zijn daarom als redactie van mening dat de Refter al goede verbeteringen heeft gemaakt, maar dat we er nog niet zijn. We willen daarom door het schrijven van dit soort artikelen mensen stimuleren om de campus stapje voor stapje op verschillende fronten te verbeteren.

Vriendelijke groeten,
De ANS-redactie

Antwoord

Laat een reactie achter

Gerelateerde artikelen